Weer een leuk dagje voor de boeg, ik weet niet helemaal wat we gaan doen, maar het blijkt leuk afwisselend te zijn
Eerst rijden we omhoog naar de Buddha Dordenma, een 51 meter hoge zittende boeddha, de hoogste in de wereld. Ja. als je nooit verder bent geweest dan Bhutan en dat is je wereld, vast wel. Maar ik herinner me de zittende boeddha die we in een bootje in Bangkok op de rivier zagen opduiken achter wat paalhuisjes aan het water, me toch wat groter leek. Heb het net opgezocht en idd, die was 69 m. hoog. Wat wel leuk was dat je er in kon (natuurlijk weer geen foto's) en dat er binnen in een tempel van 3 verdiepingen is ( nog niet alles was klaar dus enkel begane grond gezien) die ongeveer een slordige 120.000 Boeddhabeeldjes huist. Doet me denken aan een tempel in Myanmar die ik ooit bezocht en waar het ook wemelde van de beeldjes. We gingen expres 's ochtends omdat er nogal een flink windje kan staan in de namiddag. Kennelijk steekt doorgaans de wind 's middags nogal op en je staat er ook flink hoog.

We brengen een kort bezoekje aan het Traditional Medicine Hospitaaltje waar ook een museumpje ( nou ja, twee kamers) in gevestigd was. Het was niet erg bijzonder, voornamelijk gedroogde kruiden en kruidenpillen met uitleg waar het goed voor was en plaatjes met meridianen en chakra's. Maar heel volksstammen gaan hier nog heen, Ayurveda tiert hier nog welig. En als het niet helpt gaan ze naar het gewone hospitaal of het Friendshiphospitaal (door Indiase staff en gesponsord door India) wat ik nog even zag toen ik eind van de middag een stukje door het stadscentrum ging lopen.

En natuurlijk is hier ook een folklore museum, waar ik natuurlijk ook alleen buiten plaatjes mag schieten, ik begrijp echt niet waarom eerlijk gezegd. Er stond een heel erg oud huis van wel 100 jaar geleden. Nu hebben wij een isolatie-dingetje in ons huis, maar de natuurlijke ventilatie was hier toch werkelijk van de bovenste klassen! Het woon/slaapvertrek was vanwege de warmte naast de keuken, maar ik weet niet of het veel uitmaakte met die kieren waardoor je met gemak naar buiten kon kijken.

Het National Institute for Zorig Chusum huisvest een school waar ze jonge mensen opleiden in 13 verschillende arts & crafts. Nadat er een tekort kwam aan ambachtslui, werd dit ook een goedbetaalde baan, wat nu veel jongeren ook aanzet om de oude ambachten onder de knie te krijgen. De school op zich was ook weer opgetrokken in mooie Bhutanese stijl. We mochten lekker overal rondkijken, niemand nam er ook maar aanstoot aan.

Na de lunch is het tijd voor wat anatomieles. Lama Drukpa Kunly (1455-1529), beter bekend als de Divine Madman (morgen hierover meer als het goed is) hield al van een beetje genengeknutsel (omdat zijn volgelingen om een mirakel vroegen), en maakte van een kop van een geit en en de verdere rest van een koe een nieuw dier: De Taken. Crispr-Cras avant la lettre dus. Lelijk beest.
Maar goed, ze hebben er een zoo voor opgetuigd, waar inmiddels ook wat andere beesten rondscharrelen en in de lockdown periode hebben mensen die door het Covid zonder werk zaten daar keurige verhoogde wandelpaden aangelegd, ook weer gefinancierd door de koning, die in zijn Gho kennelijk extra diepe zakken heeft.

Tijd dan na al die gekkigheid voor wat meer devote toestanden, het Zilukha Nunnery. Het nonnenklooster Zilukha werd meer dan een halve eeuw geleden gebouwd en staat ook bekend als Druthob Goemba. Met ongeveer 60 nonnen in het pand, geeft een bezoek aan het klooster je ziel weer energie vredige omgeving, die de geest verleidt om de site nooit te verlaten, volgens de Lonely Planet. Moet eerlijk zeggen dat ik daar geen last van had. Verder schrijven ze dat het zeer leerzaam en informatief is om met de nonnen een gesprek aan te gaan. Dat zat er even niet in, ze zaten net midden in een dienst of hoe dat hier heet (moet ik nog eens vragen) te chanten en ik weet uit ervaring dat dat zo een uurtje of wat kan duren. Dus ik denk, we blijven netjes bij de ingang staan. Maar nee hoor, nog twee gasten voor ons en Kuenzang banjeren er gewoon tussendoor en gebaart dat ik ook moet komen. Het merendeel van de nonnen, gaat gewoon door, een enkeling kijkt verwonderd naar mijn kapsel dat niet zou misstaan tussen hen als ik ook een rode pij aan zou trekken. Eerlijk gezegd, vooral bij de oudere nonnen, was het soms niet duidelijk of het een man of een vrouw was, maar ook daar is de abt een vrouw. Alleen bij zeer speciale gelegenheden komt er wel eens een hoge geestelijke. Kuenzang slingert nog wat gebedsmolens aan en we vertrekken naar onze laatste halte voor vandaag. We zien de Dzong liggen, maar kunnen deze niet bezoeken omdat dat het werkpaleis is van de koning en dus ja, dat is bezet. Maar vanaf de volgende halte kunnen we wel een mooie foto maken.

De Dechen Phodrang Monastery. Dechen Phodrang betekent "Paleis van Grote Gelukzaligheid". Het ligt ten noorden van de stad. In 1971 werd het een kloosterschool en momenteel zijn er ongeveer 450 student-monniken ingeschreven voor een achtjarige opleiding. Het klooster bevat een aantal belangrijke historische Bhutanese artefacten, waaronder een 12e-eeuws schilderij en een standbeeld van Zhabdrung Ngawang Namgyal (dat was de "Unifier" de man die het hedendaagse Bhutan vormde) op de bovenverdieping. Er is ook een centrale Sakyamuni Boeddha. Als we in de voorhal komen, zijn er weer wat oudjes die aan een enorme gebedsmolen draaien en Kuenzang attendeert me op de man zijn knieën en voorhoofd. Beide vertonen witte eeltplekken (op zijn voorhoofd van een halve knikker zo groot) door het vele prosterneren (je op een bepaalde manier op de grond werpen - zegelboekje moet vol weet je nog? ), maar ook zie je altijd veel mensen met hun voorhoofd voor hun heilige zaken aanraken, zoals beelden enz. Ook mijn gids is een fervent beoefenaar, prosterneert dan soms ook voor een altaar. Ik wend me dan maar af. Dat is in mijn ogen een soort van privacy waar ik niet mee te maken heb.

Ook hier de mazzel dat net de school uit was en er allemaal monnikjes rondliepen, nadat we de tempel hadden bezocht en weer buitengingen was het nagenoeg leeg buiten, wel hoorden we overal uit de ramen gekwetter van de jongetjes.
Ze leren tegenwoordig ook allemaal Engels, Wiskunde en soms ook Natuurkunde bijv. dat is fijn, want na een paar jaar mogen ze kiezen of ze wel of niet verder willen in het klooster. Je kunt je hier niet voorstellen, maar bijv. de gewone scholen starten om 09:00 uur met de lessen en ze moeten al een uur eerder er zijn vanwege alle gebeden die ze dan gaan doen. Dat heet dan dus een Boeddhistische opvoeding, zoveel anders als bij ons, bidden op school zie je enkel bij de zwaar Christelijken. De Zwarte-Kousen-kerk. Toch nog een overeenkomst met de Bhutanezen... de zwarte kousen zijn heel belangrijk onderdeel van de traditionele officiële dracht. Ik vroeg Kuenzang of dat niet koud is met zo'n Gho ( net als bij een jurk in de winter) "nee hoor, kijk maar". Ik moest vreselijk lachen , hij had gewoon een zwarte legging aan met zijn zwarte kousen eroverheen. Karma, mijn chauffeur toont tijdens het rijden overigens wel altijd zijn stoere blote knieën.

Terug in het hotel relax ik wat en wacht ik tot ik Adrie tijdens de lunch even kan bellen, met goede wifi kunnen we gewoon bellen zonder al teveel storing. Daarna loop ik nog even de stad in en schiet een paar leuke plaatjes. Een mooie melkwinkel voor Wouter en eentje die ik morgen Kuenzang moet laten zien: een hond die kennelijk niet heeft kunnen solarizen en nu aan de kabels van een elektriciteitshokje hangt. Met een beetje mazzel kan hij zo ook de TV nog inschakelen.

Geschreven door Jacquelijne.opreis