Sami-festival
Zweden, Lycksele
De laatste zondag van augustus is een belangrijk religieus feest voor de Sami van Lappstad.
Dat betekent dus een weekend festiviteiten. Vrijdagavond om 18.00 uur was de opening met een concert in de kerk van Arvidjaur. Na een toespraak van de dominee en een van een man in klederdracht was er een optreden van een zangeres met begeleiding van een percussionist en toetsenist. Helaas ontbrak de ondertiteling bij alles, dus wat er werd gezegd en gezongen ging aan ons voorbij. Ze had wel een mooie stem.
Zaterdagochtend was het programma in Lappstad. Vanaf half tien wedstrijden lassogooien, te beginnen met kinderen tot 7 jaar en eindigend met volwassen mannen.
Bij de fok van rendieren worden de dieren een paar keer per jaar bij elkaar gedreven. Rendieren van een andere eigenaar (herkenbaar aan de oormerken) worden gevangen en uit de kudde verwijderd. Daarna is de beurt aan de dieren die naar de slacht gaan. Het vangen gebeurd met een lasso, die om het gewei wordt gegooid. Alhoewel het merendeel van de Sami niet meer met rendieren werkt, is het lassogooien dus wel onderdeel van hun cultuur gebleven. Bij de wedstrijden stonden 4 geweien op een rij opgesteld en moesten de deelnemers hun lasso om het hun toegewezen gewei gooien.
Aan het begin van de middag was dit deel over en vertrokken de meesten. Aan het eind van de middag stond er nog een concert voor de kinderen op het programma en zondagochtend was de Hoogmis. In Zweden gebruiken ze die term dus ook voor protestantse diensten.
Wij vertrokken ook na het lassogooien.
We reden tot een luxe parkeerplaats bij Rucksele, d.w.z. een parkeerplaats met verwarmde toiletten, warm water om je handen te wassen en een plek om je cassette te legen.
Vandaag reden we verder naar het zuiden. Langs de weg veel bos, regelmatig een rivier om over te steken en soms zien we een meer. Opeens een korhoen dat oversteekt.
We staan nu aan een rivierstrandje, met een ”boerentoilet” (poepdoos), vuurplaats met hout en picknickbanken.
Het is privé-eigendom van 2 mensen uit het dorp. Vanavond kwam een van de 2 (een Nederlander) even langs. Hij vertelde iets over de berken. Een van de berken had een litteken. Vroeger deed men dit om heel sterke stukken hout te krijgen om een bijlsteel van te maken.
Bij een andere berk was een ring bast weggesneden. Berkebast blijkt heel goed te branden en sommigen snijden dus een ring bast van een boom om een vuurtje aan te maken. Helaas gaat de boom dan dood, doordat de sapstroom wordt onderbroken.
De eigenaar bevestigde ook dat de rode bessen op het terrein vossenbessen zijn. Ik heb er wat geplukt om compote van te maken.
Dat betekent dus een weekend festiviteiten. Vrijdagavond om 18.00 uur was de opening met een concert in de kerk van Arvidjaur. Na een toespraak van de dominee en een van een man in klederdracht was er een optreden van een zangeres met begeleiding van een percussionist en toetsenist. Helaas ontbrak de ondertiteling bij alles, dus wat er werd gezegd en gezongen ging aan ons voorbij. Ze had wel een mooie stem.
Zaterdagochtend was het programma in Lappstad. Vanaf half tien wedstrijden lassogooien, te beginnen met kinderen tot 7 jaar en eindigend met volwassen mannen.
Bij de fok van rendieren worden de dieren een paar keer per jaar bij elkaar gedreven. Rendieren van een andere eigenaar (herkenbaar aan de oormerken) worden gevangen en uit de kudde verwijderd. Daarna is de beurt aan de dieren die naar de slacht gaan. Het vangen gebeurd met een lasso, die om het gewei wordt gegooid. Alhoewel het merendeel van de Sami niet meer met rendieren werkt, is het lassogooien dus wel onderdeel van hun cultuur gebleven. Bij de wedstrijden stonden 4 geweien op een rij opgesteld en moesten de deelnemers hun lasso om het hun toegewezen gewei gooien.
Aan het begin van de middag was dit deel over en vertrokken de meesten. Aan het eind van de middag stond er nog een concert voor de kinderen op het programma en zondagochtend was de Hoogmis. In Zweden gebruiken ze die term dus ook voor protestantse diensten.
Wij vertrokken ook na het lassogooien.
We reden tot een luxe parkeerplaats bij Rucksele, d.w.z. een parkeerplaats met verwarmde toiletten, warm water om je handen te wassen en een plek om je cassette te legen.
Vandaag reden we verder naar het zuiden. Langs de weg veel bos, regelmatig een rivier om over te steken en soms zien we een meer. Opeens een korhoen dat oversteekt.
We staan nu aan een rivierstrandje, met een ”boerentoilet” (poepdoos), vuurplaats met hout en picknickbanken.
Het is privé-eigendom van 2 mensen uit het dorp. Vanavond kwam een van de 2 (een Nederlander) even langs. Hij vertelde iets over de berken. Een van de berken had een litteken. Vroeger deed men dit om heel sterke stukken hout te krijgen om een bijlsteel van te maken.
Bij een andere berk was een ring bast weggesneden. Berkebast blijkt heel goed te branden en sommigen snijden dus een ring bast van een boom om een vuurtje aan te maken. Helaas gaat de boom dan dood, doordat de sapstroom wordt onderbroken.
De eigenaar bevestigde ook dat de rode bessen op het terrein vossenbessen zijn. Ik heb er wat geplukt om compote van te maken.
Geschreven door Arendien-en-Paul
Al 3 reacties bij dit reisverslag
Wat een idyllisch plekje, leuk jullie samen op de foto te zien! Interessant wat je vertelt over die Sami-cultuur.
Maaike 2019-08-27 21:55:20
Weer wat wijzer over de Laplandse cultuur. Leuk om mee te maken.
Magda 2019-08-28 13:00:18
Hoe is de compote geworden Arendien? Toen wij in Lapland waren werden we opgegeten door de muggen We liepen met een netje over een pet en helemaal afgedekt en ingespoten met deel en nog werden we geprikt Op ons terras hebben we nooit kunnen zitten Om te eten moesten we het netje optillen
Joke 2019-08-28 15:58:59
Over deze reis
| Aantal reisverslagen: | |
| Aantal foto's: | |
| Laatste verslag: | |
| Reisduur: | |
| Reisperiode: | |
Of schrijf je reisverhalen via de app
Met de Pindat App kun je offline reisverhalen schrijven en foto's toevoegen. Zodra je weer internet hebt kun je jouw verslagen uploaden. Ook via de app plaats je gratis onbeperkt foto's.
Klik op 1 van onderstaande knoppen om de app te installeren.
