Mijn laatste dag in Zweden....
Straks, rond 19 u vaart mijn ferry zuidwaarts naar Kiel in Noord-Duitsland, om daar morgenochtend toe te komen.
Ik zie er naar uit om terug thuis te zijn en diegenen te zien die ik heb gemist.
Vandaag wandelde ik met de fiets, zonder vooropgezet doel door de stad.
Ik kwam voorbij een mooi, maar aangrijpend monument ter ere van Raoul Wallenberg, een Zweeds diplomaat in Boedapest, die op het einde van de oorlog duizenden Hongaarse joden heeft gered van de dood. Een tweede Schindler dus. VN-secretaris-gen. Kofi Anan, kwam het destijds inhuldigen...
Nog eens door Haga, de oude wijk, voorbij het Goteborgmuseum tot aan de rede, waar het operagebouw staat lelijk te zijn, en waar je een zicht hebt op de "lipstick", een torengebouw in alternerend wit en rood, waar Goteborg trots op schijnt te zijn.
Met wat verbeelding, kun je er inderdaad wel een lippenstift in zien, een vrij corpulente dan.
Over het Gustaf Adolfplein (stichter van de stad en dat wordt gememoriseerd middels een standbeeld) keer ik terug en maak een wandeling door een prachtig park. Heerlijke bloemenborders, fonteinen en een monumentale, Victoriaanse palmenserre, die me wat doet denken aan die van Kopenhagen
In de grote rozentuin is een cafetaria met terras, waar oudere dames elkaar ontmoeten. Ik bedien me er van een koffie met appelgebak (en vanillesaus) en neem plaats tussen hen in, mezelf stilletjes verwijtend dat ik geen Zweeds begrijp, en hun besognes mij dus onbekend blijven...
De zon is er ondertussen bijgekomen en ik blijf nog wat genieten op een bank.
Mijn avontuur mag dan wel geen wandeling in het park geweest zijn, ik sluit ze wel op die manier af...
Mijn boot vertrekt om 18u45 en inchecken kan vanaf 17u, maar ik sta er nu al...
Gisteren en vandaag heb ik ook wat zitten nadenken en neerschrijven hoe ik dit avontuur nu heb ervaren. Ik heb dit gedaan aan de hand van een aantal thema's die bepalend waren. Het is de (voorlopige) weerslag van een terugkijken, zoals ik het nu ervaar, zonder de filter van de afstand en de tijd...
Het fietsen
Als je niet graag fietst, dan begin je hier niet aan. Iedere morgen was ik oprecht blij weer op mijn fiets te kunnen springen. En na een rustdag, was het verlangen nog groter. Getraind zijn moet je niet, je bouwt gaandeweg zelf je conditie wel op 😉. In zekere mate is het een (gezonde!) verslaving. Heerlijk is het als de kadans van je pedaalslag in een goed ritme zit...dan gaat het als vanzelf.
Natuurlijk zijn er ook baalmomenten : harde tegen- of zijwind of zware regen, en wanneer beiden samenvallen, is het helemaal feest.
Maar het voornaamste is een goeie "mindset". Gaan klagen over het weer helpt niet : t'is wat het is. Kleed je ernaar en gooi je erin. Als je aankomt, ben je des te blijer.
Bovendien is het fietsen geen doel op zich. Het is mijn middel om de wereld te ontdekken, en de traagheid ervan laat me toe, dat met al mijn zintuigen te doen.
Het alleen reizen
Ik reisde alleen, maar heb me nooit eenzaam gevoeld. Nooit ben ik zo lang alleen op reis geweest. Vorig jaar 2 keer 12 dagen. Wat dit met me zou doen, wist ik dus niet. Maar ik ben er niet onderdoor gegaan 😜. Integendeel.
Wie thuis niet alleen kan zijn, moet ook niet alleen op reis gaan vertrekken, dat lijkt me evident.
Natuurlijk is het heel aangenaam om ervaringen te delen...vooral de intense. Dat heb ik soms wel gemist, eerlijk. Maar die herinneringen spaar je op en deel je dan later.
Anderzijds geniet je van een grote vrijheid. Je gaat en staat waar je wil, je stopt waar je wil, en eet wat en wanneer je wil...Overleggen moet je alleen met jezelf.
Met die vrijheid moet je ook kunnen omgaan, want de verantwoordelijkheid voor je beslissingen, liggen alleen bij jou. Wanneer iets niet loopt zoals gepland, kun je dat alleen jezelf verwijten.
Je neemt ook geen onnodige risico's, want er is niemand naast je, die je kan bijstaan.
Soms maakte ik me wel die bedenking wanneer ik me aan een hoge snelheid van een helling liet suizen...of wanneer ik struinde over glibberige rotsmassieven...
Wie alleen is, praat met/in zichzelf. Doet iedereen, denk ik. Maar op deze reis, en meer dan anders, vaak luidop. Misschien wil je je eigen stem wel horen? Of had ik nu meer behoefte aan een verstandig gesprek?🤪.
Een aandachtspunt - waar je eigenlijk weinig kunt aan verhelpen - is het feit dat je alleen reizend, vaak je fiets met bepakking, alleen achter moet laten.
Je gaat winkelen, je gaat eten, drinken, of je bezoekt een kerk of museum, en je hoopt natuurlijk alles terug te vinden, want het is je hebben en houwen.
Ik stalde mijn fiets altijd in het zicht, op openbare plaatsen, waar veel circulatie en dus sociale controle was. Maar garantie heb je natuurlijk nooit. En tenslotte gaat het over vertrouwen...
Het "www"...én de blog.
We leven niet meer in de middeleeuwen of de tijd van de grote expedities, waar mensen vertrokken naar onbekende bestemmingen, zonder contact te kunnen houden met diegenen die ze achterlieten...
Op vandaag hebben we de middelen die het reizen enorm vergemakkelijken.
Telefonisch ben je (bijna) overal bereikbaar en kun je iedereen opbellen. Zoek je een adres, of ben je verloren gereden, dr. Google helpt je weer op weg. Je reserveert je volgende slaapplaats met je smartphone en je bezit bovendien een ongelofelijke databank waarop je beroep kunt doen. Nochthans...mijn vertrouwen in die media is nu ook niet zo groot. Ik had voor heel mijn traject "old school"- fietskaarten mee. Het zal je maar overkomen dat je geen 4G-bereik hebt, of je smartphone defect is of kwijt...Ik hou bovendien van kaarten en ze geven je een perfect beeld van de ganse regio die je doorkruist.
En uiteraard, de blog...
Die is voor mij van grote betekenis geweest. Dat had ik zo niet ingeschat.
Het schrijven was voor mij, net als mijn fotografie, een manier om mijn indrukken te verwerken. Ik betrapte me er vaak op, dat ik al rijdend zinnen aan het bouwen was, of zelfs stopte en noteerde waarover ik s'avonds iets moest vermelden. Het was uiteraard ook mijn binding met geliefden, vrienden en kennissen. Jullie reacties betekenden veel, dat mogen jullie niet onderschatten.
En het gaf mij tenslotte ook iets te doen, als ik ging eten of drinken, of voor het slapen, in mijn tent of bed lag.
Fotografie
Diegenen die me kennen, weten dat ik al mijn hele leven met een fotografisch oog om me heen kijk. Nooit ben ik op stap zonder camera. En dat is op reis niet anders. Het is een manier van kijken en voor mij een manier om "vat te krijgen" op de wereld die ons omringt. Uiteraard worden de beelden die je tijdens een reis maakt, later ook "ankerpunten" voor je herinnering.
Naast mijn smartphone, heb ik een kleine, compacte camera bij met een groot zoombereik (128 mm). De beeldkwaliteit van deze camera ligt een heel stuk hoger dan die van de smartphone. De meeste foto's neem ik 2 maal : 1 keer voor de blog, en 1 keer met de camera. Met mijn camera heb ik wel heel wat meer foto's genomen.
Deze laatste word gebruikt voor het "betere" werk. En als er een fotoboek komt, wat zeer waarschijnlijk is, dan zullen dat "camera-foto's" zijn.
Onderweg stop ik vaak voor foto's, of keer ik regelmatig op mijn stappen terug. Er zou maar een goeie foto ingezeten hebben... Bepaalde trajecten leken dus een beetje op de processie van Echternach....
Contacten onderweg
Wie alleen reist is veel meer aangewezen op de andere... Mijn ervaring is dat als je alleen bent, ook veel gemakkelijker contacten legt én krijgt. Je reiswijze lokt natuurlijk ook reacties uit. Meestal zijn ze van kortstondige aard (in de winkel of aan de kassa,...) maar vaak heb je een interessante babbel, die meer diepgaand is. Altijd is de aanleiding een mengeling van nieuwsgierigheid en bewondering.
De taal
De taal is natuurlijk cruciaal bij ontmoetingen. In Nederland was dat uiteraard niet echt een probleem, behalve bij de Groningse boer in Bourtange, die een soort mengvorm van Noord-Nederlands en Hoog-Duits(!?) sprak, die mijn begripsvermogen echt wel uitdaagde.
In Duitsland kon ik putten uit wat nog restte van mijn middelbaar schoolduits. Genoeg om mijn plan te trekken en iets meer. Ik kreeg zelfs af en toe complimenten met mijn uitspraak.
Denemarken en Zweden, dat is een ander verhaal. Ik heb geen enkele notie van beide talen (die me wel fascineren, vooral het Zweeds) en ik moest me redden in het Engels. Gelukkig spreekt iedereen dat hier, zeker de jongere generatie.
Problemen had ik soms met het lezen van opschriften of het herkennen van producten in de supermarkt.
Plezant vond ik in Zweden dat, wanneer je vanop een afstand 2 mensen onder elkaar Zweeds hoorde praten, ik heel regelmatig dacht dat ze in het West-Vlaams bezig waren...De klank van beide talen is blijkbaar nauw verwant. Misschien hoor ik straks in Brugge meer Zweeds dan anders...
Het weer...
Ik heb het al gezegd : het weer is wat het is.
Als fietser ben je natuurlijk zeer "weersgevoelig" en ik zou liegen als ik zeg dat het me onverschillig laat. Ik heb meer genoten van de droge en zonnige, dan van de natte en grijze dagen. En meerdere regendagen na elkaar beginnen op de duur toch op je systeem te werken.
Maar ik heb, al bij al, geluk gehad!
De eerste week in Nederland, volop zon en wind in de rug. Wat wisselvalliger in Duitsland, slecht weer de eerste Deense dagen. Daarna, bijna 2 weken droog en zonnig, maar een koude noordenwind.
In Zweden meer zon dan grijs of regen.
Koude nachten, dat wel. Mijn laatste nacht in de tent was in Denemarken en dat was niet voor herhaling vatbaar. Tekenend was bovendien dat ik op de campings de enige tentbewoner bleek.
Moraal van het verhaal : iets vroeger in de zomer naar het Noorden trekken, best vanaf juni. Maar Covid had me één-en-ander doen uitstellen...
"Mijn" route
Een prachtige route...zonder meer. Ik zou ze de "waterroute"of de "zeeën-route" durven noemen. Te beginnen met de Noordzee, dan de vroegere Zuiderzee (nu IJsselmeer), de Oostzee, en tenslotte de Sund of het Kattegat. Daarnaast heel wat meren en grote plassen, én rivieren : waaronder de Wester- en Oosterschelde, de Weser en de Elbe als voornaamste. Daaraan gekoppeld heel wat ferry's. Ik ben de tel kwijt hoeveel. Gaande van kortstondige oversteken (15/20 min.) tot passages die uren duurden...
Ik wist al heel lang hoe belangrijk de zee voor me was, nu weet ik het zeker. Telkens sprong mijn hart op toen ik vanuit het binnenland, plots die eindeloze watermassa voor me zag.
Nog sterker was het, als je na een lange rit door een donker bos, plots in de openheid en het licht van de zee kwam. Zij was en is mijn rode draad en Leitmotiv.
Maar ik heb ook vele km'ers afgelegd in eentonigheid...eindeloze wegen door grenzeloze akkers. Vooral in Noord-Duitsland (tot in Hamburg) en het Zuiden van Seeland (Denemarken). Dan keek je telkens uit naar een dorp, voor een stop. Maar daar deed zich dan geen gelegenheid voor...
Bergen?
Nee, heb ik niet gehad. Het parcours was overwegend vlak. Toch heb ik in bepaalde kustgebieden, pittige hellingen moeten bedwingen. Onderschat bijvoorbeeld de duinen niet aan de Nederlandse Noordzeekust, de Deense kust op het eiland Mon, en vooral de Zweedse kust en het glooiende binnenland.
Slechts één keer heb ik mijn voeten op de grond moeten zetten tijdens een beklimming, maar dat wijt ik aan een verkeerde keuze van versnelling 😜.
Hoogtepunten...
Ik heb zoveel moois gezien en meegemaakt, dat het moeilijk is om hieruit de toppers te halen. Toch probeer ik het :
- het duinengebied langs de Nederlandse Noordzeekust
- de stad Groningen
- de Duitse steden Bremen, Lubeck en vooral Hamburg
- delen van de Duitse Oostzeekust
- de Deense kust en het eiland Mon
- Kopenhagen
- het Louisianamuseum in Humlebaek
- de Zweedse kustlijn
Money, money...
In Nederland en Duitsland betaal je in euro's, da's geweten. En vooral met bank- of creditkaart.
In Denemarken en Zweden, betaal je in Kronen. De omrekening was in Zweden vrij eenvoudig omdat 100 Zw. Kr. ongeveer 1 euro is. In Denemarken was dat iets moeilijker : 10 D. Kr. is ongeveer 1,34 euro...
In beide Scandinavische landen heb ik echter geen biljet of muntstuk in mijn handen gehad...ik weet trouwens niet hoe ze er uit zien! Alles betaald met kaart en meestal contactloos.
En ja, het Noorden is een stuk duurder. Ik denk gemiddeld toch een 15 a 20% of zelfs meer. Dat is een inschatting, want zo'n goeie huisman ben ik nu ook niet dat ik van alle consumptiegoederen de prijzen ken...
Waar je in Nederland en Duitsland voor een campingplaats zo'n 15 euro neertelt, is dat in Denemarken en Zweden 20 euro. Wel moet gezegd dat de voorzieningen uitgebreider zijn : keukentje, eetruimte, overdekte zitplaatsen...
Anderzijds kon ik in Zweedse jeugdherbergen overnachten voor 40 euro (individuele kamer). Je moet dan uiteraard geen suite verwachten, en je bed mag je zelf opmaken.
Tenslotte...
Wat ben ik blij dat ik erin geslaagd ben deze droom waar te maken!
Dankbaar ook dat ik dit heb kunnen doen zonder materiële of lichamelijke tegenslagen. Ook niet evident.
Je rijdt die tocht natuurlijk zelf, maar zonder de mentale ondersteuning van zij die achterblijven, kun je dat niet.
Daarom : dank aan iedereen die mijn tocht op de voet heeft gevolgd en mij af en toe een hart onder de riem stak.
Heel in het bijzonder wil ik hier mijn lieve vriendin Nele danken, die me inspireert en ondersteunt, en met wie ik 2 jaar terug naar Rome ben gefietst. Zij heeft me de wereld van het langeafstandsfietsen binnengebracht.
En ja, ik heb haar gemist!
Hans
Geschreven door Niet.alle.wegen.leiden.naar