Er komt natuurlijk nog een enquête-vragenlijst, een quiz en natuurlijk "de musical!"
Want waarvan maken ze tegenwoordig geen musical? Zelfs over WO-II. Het wachten is uiteraard op de musical van het kortstondige maar heftige huwelijk en de wittebroodweken van de PVV en de NSC met de Burgerboeren als getuigen en de VVD als participerende trouwambtenaar.

Onze reis heeft 137 dagen geduurd waarin we 8500 km hebben gereden. Fietsen en wandelen komen daar nog bij. Honderddrieëndertig verslagen hebben we geschreven, sinds 28 aug zonder onderbreking. Soms kort, meestal lang, vooral voor ons zelf om ooit nog eens terug te lezen, maar ook voor volgers die die kant nog eens uit willen.

Portugal is zeker een aanrader vooral als je van mooie, afwisselende en ruige kusten houdt en/of van stranden. Zeker ook de noordkust van Spanje en de westkust nog boven Lissabon vonden wij een enorme mooie verrassing. En vanaf Lissabon naar het zuiden werd het steeds nog weer mooier met als climax de populaire zuidkust, de Algarve waarvan wij met name het westelijke deel Sagres tot Lagos erg mooi vonden.

De hele kust vonden we echt geweldig. Totaal anders dan de ons bekendere Middellandse zee met zijn vele stranden. Steeds afwisselend en echt ruige natuur.

Veel mooie plaatsen onderweg ofschoon je echt niet alles kunt bezoeken. Vooral Porto vonden wij heel mooi en leuk. Lissabon ook mooi en een aanrader voor een weekendtrip, maar wij vonden de oude wijken dan weer niet persé het hoogtepunt. In Setubal hadden we een heerlijke tijd, Lagos, Evora etc. Enfin zie de betreffende blogdagen.

Portugal heeft prachtige plekken en fotogenieke plaatsjes, maar het is niet aaneengesloten en alsmaar mooi, zoals vaak wel op eilanden (bv de griekse eilanden). Het zelfde geldt voor bv de plaatsen, vissersplaatsjes, stadjes. Leuke authetieke haventjes en gebouwtjes naast lelijke bebouwing of industrie. Soms moet je er even naar op zoek met als beloning dat je iets moois gevonden hebt.

Het landschap vonden wij echt rommelig met werkelijk overal bebouwing. Dieper landinwaarts is dat iets beter, zoals bij de druivengebieden oostelijker langs de Douro. En zeker ook rondom Bordeira in het zuiden.

Het kan natuurlijk zo zijn dat onze waarneming over de sfeer buiten de steden beïnvloed is door het feit dat je toch in je cocon door het land reist. Anderzijds zou dat dan ook voor andere landen waar we doorheen trekken zo moeten zijn en dat is niet zo.

We noemden onderweg veel plaatsnamen en soms wegnummers zodat een toekomstige bezoeker daar zijn voordeel mee kan doen.

Toen we eenmaal in Spanje waren en met name de zuidwest hoek rondom Cadiz en Sevilla, realiseerden we ons wel dat hoe vriendelijk de Portugezen ook zijn, ze minder vrolijkheid uitstralen als de Spanjaarden. We zijn dan ook niet "verliefd" geworden op Portugal. Wat dat betreft kiezen wij toch meer voor de Griekse eilanden en delen van Italië. En van Spanje, de kust voor het strand en het binnenland voor het "mooi".

De wegen in Portugal zijn redelijk maar vaak wel hobbelig. Beetje als België: ooit goed aangelegd, daarna niet onderhouden. Kleine weggetjes zijn niet altijd mooier, maar soms wel. Let op de groengemarkeerde op de wegenkaart.

Over de fietspaden in Portugal: in ieder geval geweldig dat ze er zijn. Al zijn ze niet altijd logisch, moet je vaak de rijweg oversteken, is het verschil tussen stoep en fietspad niet meer dan een markering met wat stippen en zijn de wandelaars zich daar ook vaak nauwelijks van bewust dat er ook fietsers rijden.
Wij waren meestal wel blij dat we niet op de rijbaan hoefden, waar auto's ook niet rekenen op of zich bewust zijn van fietsers. Vooral in Lissabon parkeren auto's ook regelmatig overdwars op het fietspad of blokkeren het begin ervan. Bij kruisingen en rotondes houden de fietspaden soms plotseling op en moet je zoeken waar ze verder gaan. Er zitten veel gaten en kuilen in, zijn dan weer van rood dan weer van zwart asfalt of van gladde keitjes.
Maar toch, ze liggen er wel. Overigens hebben wij de fietsen meer gebruikt om ergens naar toe te kunnen in plaats van het openbaar vervoer en minder voor recreatieve fietstochtjes. Wandelen lijkt hier logischer.

De waarschuwing voor inbraakplekken op Park4Night is prima natuurlijk, maar maakt helaas ook wat angstig. Soms terecht, soms onnodig.

Of grid camperen (dus zonder campings) is heerlijk maar als je dan ook nog weinig restaurants aandoet of terrasjes, dan reis je wel een beetje in je eigen cocon door het land en mis je wel wat van de lokale cultuur.

Met de camper reizen gaat prima, alhoewel naar het zuiden toe in Portugal het vrij camperen wel lastiger gemaakt wordt. En begrijpelijk ook vanwege de grote aantallen overwinterende camperaars. Maar goede gelegenheid creëren en daarmee overlast beheersen (managen!) lijkt ons beter dan domweg verbieden.

Het leven in de camper en onderweg:
We probeerden met wisselend succes een beetje op ons eet- en drinkpatroon te letten, want elke dag "vakantie" is wel een beetje verleidelijk. En slecht voor je lijn en lever. Intermittent fasting hielp ons daarbij. En zo lang we elkaar voor het keukenblok in de camper nog konden passeren, ging het goed.

Wij vonden het samenleven op 8m2 in de camper heel goed te doen, en ook leuk en gezellig, maar 24/7 is misschien best veel samen. Je kunt natuurlijk ook dag(del)en alleen je eigen programma doen, maar dat is voor iedereen anders. Af en toe stoom afblazen gebeurde natuurlijk wel (meestal kort en krachtig) maar verder hadden we het prima samen.

Zo'n camper is toch wel iets bijzonders. Als je 's avonds met de vouwgordijnen en rolluiken dicht je avondeten zit te eten of een boekje leest, kun je je nauwelijks voorstellen dat je overdag met dat huisje 100 km/uur over de weg rijdt.
En overdag als de stoelen weer naar voren staan gedraaid, je vrij zicht door de voorruit en de zijramen hebt en je leefplekje achter je hoofdsteunen nauwelijks zichtbaar is, realiseer je je dat dit gewoon een dieselbus is die ontworpen is om kilometers te maken.

Die draaistoelen zijn interessant voor architecten. (Zeg maar: "Voer voor architecten" in plaats van "Voer voor psychologen"). Zelfs als je het autorijden na vele uren zat bent en je draait de voorstoelen naar achteren naar het leefgedeelte, op datzelfde moment zit je niet meer na uren in je auto, maar ben je ineens in je huis(je). Wat achter je stoel zat wordt de voorkant, de voorkant wordt iets onbelangrijks achter je en je "voertuig" wordt een "home". Wij vinden dat elke keer weer grappig, ook 's ochtends als je slaperige huis ineens weer een actief voertuig wordt.
Die draaistoelen zorgen voor de magie van de veranderende ruimte-beleving!

Het rijden met de camper is superleuk en ook best ontspannend. Je zit heel rechtop en hoog, je kijkt fijn ver over de personenauto's heen, cruisecontrol erop. Geen muziek, de motor maakt niet storend maar wel meer geluid dan de moderne personenauto's. De snelheid lager dan toegestaan en meestal binnenwegen. We rijden beiden en ook op alle wegen. Ook in drukke steden.
Wel een aandachtspunt op smalle wegen zijn grote tegenliggers, vaak campers, die hun breedte slecht inschatten waardoor spiegels elkaar bijna raken. Realiseer je dat ze gehuurd kunnen zijn, waardoor de bestuurder minder ervaring heeft met zo'n bakbeest of in mindere mate, geen verantwoordelijkheid voelt. Bij beroepsrijders hebben wij minder angst, die rijden ook vaak stevig door, maar kennen hun wagen meestal wel. Beter dan wij misschien wel.

Het schrijven (op onze mobiel) was een nieuwe en verrassende ervaring en ontwikkelde tijdens het bloggen als vanzelf. En ja, soms werden de stukjes wel wat lang en haalden we er van alles bij, maar dat gebeurde gewoon. Waar we ons over verbaasden of enthousiast over waren, kreeg een plekje in het verslag.

Het bijkomende voordeel is wel dat door elke dag over die dag te schrijven, je bewuster en rustiger rondkijkt, waarneemt en je verwondert. En de tijd neemt. Ofwel waardoor je eigenlijk ook bewuster en aandachtiger leeft. En daar is nix mis mee, in tegendeel, het maakt het alleen maar aantrekkelijker.
We hebben er echt weinig bij verzonnen, hooguit een detail om iets uit te vergroten.

Een column, zo voelden onze dagverslagen een beetje. Overigens is vrijwel alles voornamelijk gebaseerd op onze gekleurde waarneming, waarbij we echt geen wetenschappelijk onderzoek gedaan hebben. Soms hooguit een fact-checking op internet.

Wij hopen dat jullie er een beetje doorheen kwamen en van genoten hebben. Wij in ieder geval wel. Bedankt ook voor de vele reacties. Die stimuleerden ook echt om door te gaan en er "werk" van te maken.

De volgende reis doen we het misschien wel weer. Dat gaan we nog zien.

Happy 2024! Maak er wat moois van.
Khorsand en Bart

Geschreven door BartKhorsandoppad