Dag 65. Bezoek aan het lucifermuseum met geschiedenis en de rozentuin.
Zweden, Ingelstad
Het was een rustig plekje en de campers die niet op de officiële plaats gestaan hebben, hadden geen bon achter de ruitenwissers.
Even in het kort de dag:
Om acht uur opgestaan, gewassen, aangekleed, ontbeten, Mike's wandeling in het naastgelegen park, naar het lucifermuseum, naar het rosarium, naar de Lidl voor een paar boodschappen, diesel getankt, geluncht bij een wegrestaurant en dan nog 156 km gereden naar een camperplaats. Om vier uur waren we op de camperplaats. Zo vliegt de dag voorbij!
Het was een mooi park om door te wandelen. Hier en daar een kunstwerk of monument, een stukje openluchtmuseum, volières, speeltuin, (sport)velden. Er stond zelfs twee oude mijlstenen.
We zijn op aanraden van onze vriend uit Sittard naar het Lucifermuseum(Tändsticksmuseet)gegaan. Met dat Zweeds wordt je telkens op het verkeerde been gezet: nattöppet is niet net geopend, maar betekent; 's nachts geopend(tankstation), tändstick is geen tandenstoker, maar betekent: lucifer. Tänd is verlicht.
De luciferfabriek(Zwaluwlucifers!) van de gebroeders Lundström werd in 1845 in een oude schoenmakerswerkplaats met 30 mensen begonnen. Broer Joan was de technicus en chemicus en broer Carl Frans was de zakenman en econoom en hij sprak vijf talen, handig voor de internationale contacten. Het bedrijf groeide al snel uit zijn jas en werd ondergebracht in het gebouw dat nu museum is.
In 1855 was de wereldtentoonstelling in Parijs, waar de broers een prijs wonnen. Hierdoor groeide het bedrijf gestaag en moesten er gebouwen bij komen
In het begin bestonden de werknemers voornamelijk uit vrouwen en kinderen, die werkten elf tot twaalf uur op een dag, zes dage in de week. De vrouwen verdienden tweederde en de kinderen eenderde van het loon van de mannen.
Het werk was erg ongezond door de giftige fosfordampen.
De lucifers werden gemaakt van op de juiste dikte geschild en op de juiste lengte afgekort espenhout. Bundeltjes lucifers werden voorzien van zwavel en gedoopt in een mengsel parafine(kaarsvet) en fosfor. na afkoeling bleef het goedje op het luciferstokje zitten.
Door de giftige dampenverloren werknemers hun gebit en ook het kaakbeen werd aangetast. Later werd een andere samenstelling ontdekt.
Tot 1870 werd het werk met de hand en later met kleine hulpmiddelen gedaan.
Nog later kwamen er lawaai producerende machines waar veel handen klem in kwamen te zitten.
De broers hebben in 1853 een goede boekhouder aangesteld, hij werd in 1863 directeur. Hij zorgde voor een goede bedrijfsbrandweer en was een weldoener voor de armere werknemers. In 1870 werden een technisch constructeur, een ingenieur en een uitvinder aangesteld die zorgdenvoor de mechanisatie van de diverse processen. Eén machine kon 200.000 lucifers per uur en 40.000 doosjes lucifers per dag maken.
Er ontstonden meer dan 170 luciferfabrieken en er was behoefte aan het bundelen van de krachten. Ivar Kreuger heeft na jaren van tegenwerking van de Lundströmbroers de fabriek kunnen kopen. De broers waren georiënteerd op het oosten(Rusland) en veel van de chemische stoffen kwamen uit het westen(Engeland).
In 1920 had hij 70% van de markt in handen tot de beurskrach van 1929. De landen waaraan Kreuger staatleningen had verstrekt, konden die niet meer terugbetalen.
Op 12 maart 1932 werd Kreuger dood aangetroffen in zijn appartement in Parijs. Vermoord of zelfmoord, dat is onbekend gebleven.
In de fabriek waren niet alleen de kleine machines/hulpmiddelen te zien, maar ook de grote machine die vele werknemers hun baan heeft gekost.
We hebben bekende, maar ook veel onbekende luciferetiketten gezien, zelfs die met een hakenkruis.
Een klein stukje verderop was de Rosenlunds herrgård en rosarium. Een mooi plekje, niet al te groot en er zouden 375 verschillende rozen moeten staan. Veel rozen waren helaas al uitgebloeid, daarom zagen we veel rozenbottels.
Het rijden naar de camperplaats was een beetje saai. Rustige, lange wegen. De binnendoorwegen zijn leuker en de omgeving is dan ook mooier. De camperplek is aan het Torsjön(meer) en natuurlijk hebben we meerzicht. Er is een zwemsteiger, maar we weten nog niet of we vandaag of morgen gaan zwemmen.
De eigenaar van de camperplek kwam langs om te vertellen dat er mogelijk een groep scholieren van de plaatselijke argraïsche school op het terrein naast ons een feestje komt vieren vanwege het begin van het schooljaar. Daarom sluit hij toilet en water af en doet de slagboom omlaag(die kunnen we wel zelf openen). Daarom hoeven wij niks te betalen.
Er is een fietspad rond het meer en daar liggen geocaches. Ik heb er twee gevonden die op loopafstand van de camperplaats waren. De camper hebben we een beetje verplaatst, zodat de tv-schotel tussen de bomen door kan kijken.
Het verslag was al verzonden, maar toch nog een naschrift.
Vanaf acht uur kwamen er jongelui met luidruchtig auto's het beperkte terrein op, niet dat van de campers. Een dikke in de weg liggende boomstam is met vereende (auto)krachten verplaatst, zodat een groter terrein vrij kwam.
De camperplaatseigenaar had uitgelegd dat jongelui vanaf 15 jaar in A-Tractoren mogen rijden. Dat zijn oude, op 30 km/h begrensde auto's die net zo hard als die brommobielen kunnen rijden. Ze worden wat gepimpt, dikkere uitlaat en hebben een verplichte grote rode reflecterende driehoek op de kofferbak. Daarmee kwamen ze bij elkaar. Het werd ons toch te luidruchtig en het kon wel eens een onrustige nacht worden, dus zijn we weg gereden. Drie kilometer verder op staan we op de parkeerplaats bij een ICA-supermarkt in Ingelstad.
Sitecode: 82903. Sikabacken.
Dagafstand: 169 km. Totale reisafstand: 6700 km.
Even in het kort de dag:
Om acht uur opgestaan, gewassen, aangekleed, ontbeten, Mike's wandeling in het naastgelegen park, naar het lucifermuseum, naar het rosarium, naar de Lidl voor een paar boodschappen, diesel getankt, geluncht bij een wegrestaurant en dan nog 156 km gereden naar een camperplaats. Om vier uur waren we op de camperplaats. Zo vliegt de dag voorbij!
Het was een mooi park om door te wandelen. Hier en daar een kunstwerk of monument, een stukje openluchtmuseum, volières, speeltuin, (sport)velden. Er stond zelfs twee oude mijlstenen.
We zijn op aanraden van onze vriend uit Sittard naar het Lucifermuseum(Tändsticksmuseet)gegaan. Met dat Zweeds wordt je telkens op het verkeerde been gezet: nattöppet is niet net geopend, maar betekent; 's nachts geopend(tankstation), tändstick is geen tandenstoker, maar betekent: lucifer. Tänd is verlicht.
De luciferfabriek(Zwaluwlucifers!) van de gebroeders Lundström werd in 1845 in een oude schoenmakerswerkplaats met 30 mensen begonnen. Broer Joan was de technicus en chemicus en broer Carl Frans was de zakenman en econoom en hij sprak vijf talen, handig voor de internationale contacten. Het bedrijf groeide al snel uit zijn jas en werd ondergebracht in het gebouw dat nu museum is.
In 1855 was de wereldtentoonstelling in Parijs, waar de broers een prijs wonnen. Hierdoor groeide het bedrijf gestaag en moesten er gebouwen bij komen
In het begin bestonden de werknemers voornamelijk uit vrouwen en kinderen, die werkten elf tot twaalf uur op een dag, zes dage in de week. De vrouwen verdienden tweederde en de kinderen eenderde van het loon van de mannen.
Het werk was erg ongezond door de giftige fosfordampen.
De lucifers werden gemaakt van op de juiste dikte geschild en op de juiste lengte afgekort espenhout. Bundeltjes lucifers werden voorzien van zwavel en gedoopt in een mengsel parafine(kaarsvet) en fosfor. na afkoeling bleef het goedje op het luciferstokje zitten.
Door de giftige dampenverloren werknemers hun gebit en ook het kaakbeen werd aangetast. Later werd een andere samenstelling ontdekt.
Tot 1870 werd het werk met de hand en later met kleine hulpmiddelen gedaan.
Nog later kwamen er lawaai producerende machines waar veel handen klem in kwamen te zitten.
De broers hebben in 1853 een goede boekhouder aangesteld, hij werd in 1863 directeur. Hij zorgde voor een goede bedrijfsbrandweer en was een weldoener voor de armere werknemers. In 1870 werden een technisch constructeur, een ingenieur en een uitvinder aangesteld die zorgdenvoor de mechanisatie van de diverse processen. Eén machine kon 200.000 lucifers per uur en 40.000 doosjes lucifers per dag maken.
Er ontstonden meer dan 170 luciferfabrieken en er was behoefte aan het bundelen van de krachten. Ivar Kreuger heeft na jaren van tegenwerking van de Lundströmbroers de fabriek kunnen kopen. De broers waren georiënteerd op het oosten(Rusland) en veel van de chemische stoffen kwamen uit het westen(Engeland).
In 1920 had hij 70% van de markt in handen tot de beurskrach van 1929. De landen waaraan Kreuger staatleningen had verstrekt, konden die niet meer terugbetalen.
Op 12 maart 1932 werd Kreuger dood aangetroffen in zijn appartement in Parijs. Vermoord of zelfmoord, dat is onbekend gebleven.
In de fabriek waren niet alleen de kleine machines/hulpmiddelen te zien, maar ook de grote machine die vele werknemers hun baan heeft gekost.
We hebben bekende, maar ook veel onbekende luciferetiketten gezien, zelfs die met een hakenkruis.
Een klein stukje verderop was de Rosenlunds herrgård en rosarium. Een mooi plekje, niet al te groot en er zouden 375 verschillende rozen moeten staan. Veel rozen waren helaas al uitgebloeid, daarom zagen we veel rozenbottels.
Het rijden naar de camperplaats was een beetje saai. Rustige, lange wegen. De binnendoorwegen zijn leuker en de omgeving is dan ook mooier. De camperplek is aan het Torsjön(meer) en natuurlijk hebben we meerzicht. Er is een zwemsteiger, maar we weten nog niet of we vandaag of morgen gaan zwemmen.
De eigenaar van de camperplek kwam langs om te vertellen dat er mogelijk een groep scholieren van de plaatselijke argraïsche school op het terrein naast ons een feestje komt vieren vanwege het begin van het schooljaar. Daarom sluit hij toilet en water af en doet de slagboom omlaag(die kunnen we wel zelf openen). Daarom hoeven wij niks te betalen.
Er is een fietspad rond het meer en daar liggen geocaches. Ik heb er twee gevonden die op loopafstand van de camperplaats waren. De camper hebben we een beetje verplaatst, zodat de tv-schotel tussen de bomen door kan kijken.
Het verslag was al verzonden, maar toch nog een naschrift.
Vanaf acht uur kwamen er jongelui met luidruchtig auto's het beperkte terrein op, niet dat van de campers. Een dikke in de weg liggende boomstam is met vereende (auto)krachten verplaatst, zodat een groter terrein vrij kwam.
De camperplaatseigenaar had uitgelegd dat jongelui vanaf 15 jaar in A-Tractoren mogen rijden. Dat zijn oude, op 30 km/h begrensde auto's die net zo hard als die brommobielen kunnen rijden. Ze worden wat gepimpt, dikkere uitlaat en hebben een verplichte grote rode reflecterende driehoek op de kofferbak. Daarmee kwamen ze bij elkaar. Het werd ons toch te luidruchtig en het kon wel eens een onrustige nacht worden, dus zijn we weg gereden. Drie kilometer verder op staan we op de parkeerplaats bij een ICA-supermarkt in Ingelstad.
Sitecode: 82903. Sikabacken.
Dagafstand: 169 km. Totale reisafstand: 6700 km.
Geschreven door De.Vlietjes.op.reis
Al 1 reacties bij dit reisverslag
Interessant verslag over de geschiedenis van de lucifer. Hopelijk gaat het steeds beter met Wilma’s rug. Groetjes en fijne voortzetting van jullie reis.
Maria en Jan 2021-08-24 11:30:54
Over deze reis
| Aantal reisverslagen: | |
| Aantal foto's: | |
| Laatste verslag: | |
| Reisduur: | |
| Reisperiode: | |
Of schrijf je reisverhalen via de app
Met de Pindat App kun je offline reisverhalen schrijven en foto's toevoegen. Zodra je weer internet hebt kun je jouw verslagen uploaden. Ook via de app plaats je gratis onbeperkt foto's.
Klik op 1 van onderstaande knoppen om de app te installeren.
