Tito’s bunker
Bosnië en Herzegovina, Žitomislići
Vandaag donderdag 7 oktober wordt opnieuw een speciale dag. Het heeft de ganse nacht praktisch onophoudelijk geregend.
We moeten onze tsaren tussen de buien door uitlaten maar dat is moeilijk. Om 10 uur kunnen we de site binnenrijden en tot aan de ingang van de bunker rijden.
Josip Tito, de president van Joegoslavië had, tijdens de Koude Oorlog, het idee om zich te bewapenen tegen een mogelijke nucleaire aanval en begon in 1956 in de buurt van Konjic, een bunker te bouwen. De officiële benaming van Tito’s bunker is ARK D-O. Ark is de afkorting van Armiska Ratna Komanda.
Het project moest uiterst geheim blijven en de bouwvakkers werden er geblindeerd naartoe gevoerd en ze werden na enkele maanden vervangen door andere. Zij moesten ook een zwijgplicht contract tekenen. Als locatie werd Konjic gekozen, dichtbij de luchthavens van Mostar en Sarajevo. Om de bouw te camoufleren werden in Konjic fabrieken gebouwd.
Er werd 26 jaar tot in 1979 aan gewerkt en het volledige project heeft 4,6 miljard dollar gekost.
De ingang van de bunker is de deur van een gewoon huis. Midden in de natuur staan 3 onopvallende huizen en via de deur van één ervan kom je de bunker binnen via een lange witte tunnel. Het is een immens U-vormig complex met een oppervlakte van 6400m2 en 100 kamers. Het is een echte doolhof met 12 blokken. Uiterst modern voor de tijd waarin de bunker is gebouwd. Er is een moderne airco met een constante temperatuur van 21-23 graden. Er waren reeds automatische zekeringen voor de elektriciteit. De rivier Neretva zorgde voor drinkwater en er was een voedselvoorraad voor 6 maanden voor 350 belangrijke personen.
Je kan er ook de privé vertrekken van Tito bewonderen. De telecommunicatie is ook indrukwekkend met moderne schrijfmachines, die morsecode verstuurden en telefonie met de eerste gsm’s.
Tito zou officieel nooit in zijn bunker geweest zijn, maar dat is weinig waarschijnlijk.
Tijdens de laatste oorlog werd de bunker bijna vernietigd maar gelukkig werd het bevel van de opperbevelhebber van het leger genegeerd. De voedselvoorraad en de medische apparatuur werd door het Bosnisch leger gebruikt in de oorlog.
Het is echt indrukwekkend om dit complex te bezoeken.
We waren slechts met 6 bezoekers waarvan ook 2 jonge Vlamingen, Lies en Anton, die al fietsend rondreizen. Het bezoek met gids duurt in totaal 2 uur, echt de moeite. We leren ook dat er in die tijd ook een gedeeltelijk ondergrondse luchthaven bestond in de omgeving van Bihac en voor de marine was er een basis in Split. Nu is er in de bunker een biënnale voor hedendaagste kunst.
Omdat het nog steeds regent, nodigen we Lies en Anton uit op de koffie en hebben we er een leuke babbel mee. De bewaker van de bunker vandaag is heel wat minder vriendelijk dan die van gisterenavond. We moeten er onmiddellijk vertrekken omdat het militair domein is. Op mijn antwoord dat we eerst nog koffie drinken en dan zullen vertrekken, antwoordt hij nors dat we nog een half uur kunnen blijven. We trekken er ons niets van aan en vertrekken rond 13u 46 richting Mostar en we rijden tot Zitomislici naar camping Green Park. De eigenaar is heel vriendelijk en nodigt mij uit om druiven te plukken en ze smaken heerlijk.
Spijtig genoeg is het restaurant van de camping al gesloten maar we kunnen even verder in een café bar lekker eten: sla, forel en frietjes en een pintje en dit voor 25 BAM of 12,50€ voor ons twee.
Het is nu 21u20 en het regent nog maar eens. Gelukkig zaten we vandaag een paar uur ondergronds.
We moeten onze tsaren tussen de buien door uitlaten maar dat is moeilijk. Om 10 uur kunnen we de site binnenrijden en tot aan de ingang van de bunker rijden.
Josip Tito, de president van Joegoslavië had, tijdens de Koude Oorlog, het idee om zich te bewapenen tegen een mogelijke nucleaire aanval en begon in 1956 in de buurt van Konjic, een bunker te bouwen. De officiële benaming van Tito’s bunker is ARK D-O. Ark is de afkorting van Armiska Ratna Komanda.
Het project moest uiterst geheim blijven en de bouwvakkers werden er geblindeerd naartoe gevoerd en ze werden na enkele maanden vervangen door andere. Zij moesten ook een zwijgplicht contract tekenen. Als locatie werd Konjic gekozen, dichtbij de luchthavens van Mostar en Sarajevo. Om de bouw te camoufleren werden in Konjic fabrieken gebouwd.
Er werd 26 jaar tot in 1979 aan gewerkt en het volledige project heeft 4,6 miljard dollar gekost.
De ingang van de bunker is de deur van een gewoon huis. Midden in de natuur staan 3 onopvallende huizen en via de deur van één ervan kom je de bunker binnen via een lange witte tunnel. Het is een immens U-vormig complex met een oppervlakte van 6400m2 en 100 kamers. Het is een echte doolhof met 12 blokken. Uiterst modern voor de tijd waarin de bunker is gebouwd. Er is een moderne airco met een constante temperatuur van 21-23 graden. Er waren reeds automatische zekeringen voor de elektriciteit. De rivier Neretva zorgde voor drinkwater en er was een voedselvoorraad voor 6 maanden voor 350 belangrijke personen.
Je kan er ook de privé vertrekken van Tito bewonderen. De telecommunicatie is ook indrukwekkend met moderne schrijfmachines, die morsecode verstuurden en telefonie met de eerste gsm’s.
Tito zou officieel nooit in zijn bunker geweest zijn, maar dat is weinig waarschijnlijk.
Tijdens de laatste oorlog werd de bunker bijna vernietigd maar gelukkig werd het bevel van de opperbevelhebber van het leger genegeerd. De voedselvoorraad en de medische apparatuur werd door het Bosnisch leger gebruikt in de oorlog.
Het is echt indrukwekkend om dit complex te bezoeken.
We waren slechts met 6 bezoekers waarvan ook 2 jonge Vlamingen, Lies en Anton, die al fietsend rondreizen. Het bezoek met gids duurt in totaal 2 uur, echt de moeite. We leren ook dat er in die tijd ook een gedeeltelijk ondergrondse luchthaven bestond in de omgeving van Bihac en voor de marine was er een basis in Split. Nu is er in de bunker een biënnale voor hedendaagste kunst.
Omdat het nog steeds regent, nodigen we Lies en Anton uit op de koffie en hebben we er een leuke babbel mee. De bewaker van de bunker vandaag is heel wat minder vriendelijk dan die van gisterenavond. We moeten er onmiddellijk vertrekken omdat het militair domein is. Op mijn antwoord dat we eerst nog koffie drinken en dan zullen vertrekken, antwoordt hij nors dat we nog een half uur kunnen blijven. We trekken er ons niets van aan en vertrekken rond 13u 46 richting Mostar en we rijden tot Zitomislici naar camping Green Park. De eigenaar is heel vriendelijk en nodigt mij uit om druiven te plukken en ze smaken heerlijk.
Spijtig genoeg is het restaurant van de camping al gesloten maar we kunnen even verder in een café bar lekker eten: sla, forel en frietjes en een pintje en dit voor 25 BAM of 12,50€ voor ons twee.
Het is nu 21u20 en het regent nog maar eens. Gelukkig zaten we vandaag een paar uur ondergronds.
Geschreven door Reizen.met.Rietencis
Al 5 reacties bij dit reisverslag
1 woord INDRUKWEKKEND. VERBLUFFEND HEEL KNAP
Tsarina 2021-10-07 22:24:59
Dank je wel, meester Cis, voor de uitstekende commentaar. Kijk elke morgen met veel plezier uit naar jullie verslagen en fotos. Dikke kus en wees voorzichtig
edith 2021-10-08 10:49:51
Inderdaad heel indrukwekkende bunker!
Chris 2021-10-08 13:06:55
Wel indrukwekkend en super goed bewaard! Wel straf dat mister Tito hier nooit gebunketd heeft.
Leen 2021-10-08 15:14:26
Dat hebben we dus in 1987 niet geweten, van de bunker van Tito, wel zijn mausoleum in Belgrado bezocht. Jullie regenweer hebben we gisteren ook gehad, de hoeveelheid die we in 3 maanden listen, leek gisteren neer te slaan !!!
Isabelle b 2021-10-08 22:04:23
Over deze reis
| Aantal reisverslagen: | |
| Aantal foto's: | |
| Laatste verslag: | |
| Reisduur: | |
| Reisperiode: | |
Of schrijf je reisverhalen via de app
Met de Pindat App kun je offline reisverhalen schrijven en foto's toevoegen. Zodra je weer internet hebt kun je jouw verslagen uploaden. Ook via de app plaats je gratis onbeperkt foto's.
Klik op 1 van onderstaande knoppen om de app te installeren.
