Vanwege een jarige zoon besluiten we het vandaag binnen de perken te houden met de wandel- en reisafstand. Net zo gezellig om 's middags gewoon weer thuis te zijn, om dan samen een kop thee te drinken met wat lekkers erbij. Het wordt een rondje Uitgeestermeer, zoals wij Krommeniers het noemen, maar eigelijk klopt die benaming niet. Het is eigenlijk een rondje Zwaansmeer, dat komt, de meertjes lopen in elkaar over, het Zwaansmeer gaat over in het UItgeestermeer en het Alkmaardermeer; ook loopt er een stuk door naar De Stierop bij het eilandje De Woude.

Omdat we niet eerst een uur hoeven te reizen, kunnen we de wandeldag rustig beginnen. Niet al te vroeg op, dus en op ons gemak ontbijten. Maar zo rond half 11 gaan we wel op pad. Het weer is werkelijk waar schitterend mooi, wat een bak licht vandaag! De wind komt uit het Oosten, vandaar die knalblauwe lucht waaraan geen wolkje te zien is. Wel is het frisjes, wat ook wel mag, begin november. Laagjes onder onze jassen houden de warmte vast.

Deze route is voor ons zo bekend, we hoeven echt niet te navigeren, maar lopen onderweg wel de Komoot-dame na te doen: bij de eerste afslag rechtsaf... over tien meter rechtsaf.
Onze woonwijk, de Zuiderham, is nog heel stil, het is zondagochtend tenslotte, maar ook is het zo stil omdat er geen vliegverkeer is boven ons dorp. Bij Oostenwind stijgen de Boeings huppeldepup etc ten zuiden van Schiphol op. Voor ons Zaankanters een waar genoegen: even geen vlieglawaai boven onze hoofden. Des te meer vallen ons die vlieggeluiden op die er wel zijn: een 112-helikopter vliegt richting de weg naar Alkmaar, althans, wij schatten zo in dat hij die kant op gaat. En om de zoveel tijd vliegt er een ouderwets klein passagiersvliegtuig over. Vast van die betaalde toeristenrondjes boven Noord-Holland, vermoeden we. En onderweg zien we steeds twee 1-pittertjes boven ons hoofd zoemen, die moeten het mooi hebben vandaag met die rust in de lucht en dat fantastische uitzicht!

Als we de Zuiderham uitgelopen zijn via De Militaire weg, slaan we De Westdijk op die ons langs het Volkstuinencomplex leidt; nieuwsgierig kijken we of we tuiniers zien die we kennen maar nee, ook daar is het nog stilletjes. Je moet weten, we hebben ons opgegeven voor een volkstuintje en hopen binnenkort positief bericht te ontvangen. Als je daar dan toch langsloopt, kun je het maar beter ook meteen even hebben over wat we daar allemaal gaan verbouwen op die postzegel. Nou, uhm, bietjes ofzo, oppert Ruut. Tjeetje, is dat alles, bietjes? Sperziebonen toch ook wel, hoop ik? En pompoenen en meloenen. En aardbeien en frambozen, en en... bloemen, heel veel bloemen zoals Asters en Dahlia's en in het voorjaar kloeke tulpjes. En ik wil er ook een klein schuurtje op hoor, want ik moet toch ergens uit zicht in een emmertje kunnen plassen, want dat houd ik niet op hoor, mijn plas, als ik urenlang aan het tuinieren ben ... Dat komt wel goed, dus, met het vullen van onze toekomstige tuintje.

De Westdijk is trouwens sinds de zomerstorm Poly in 2023 een groot aantal prachtige oude bomen armer. Zo zonde, want wat waren dat toch een prachtige 'markers' in het landschap hier. Zeker nu, met dat al winterse licht op de kale takken. Gelukkig is er nog wel genoeg aan bomen over en is het uitzicht nog steeds weergaloos mooi over het riet en het water aan de ene kant en het land met daarop in de verte het kerkje van Krommeniedijk aan de andere kant.

Links van ons schittert De Ham, een klein meertje omzoomd door riet. We zien dat zowel de slootjes als De Ham geschouwd zijn, de kanten zijn netjes bijgewerkt; het water in de sloten is nog helemaal bruin. Zo in deze tijd van het jaar is het rustig in De Ham, 's zomers willen er nog wel eens van die vlegels keihard doorheen varen in de boot van hun ouders om daarna door te scheuren naar de slootjes in het dorp, de idioten! Daar word ik echt boos om, om die domme gasten! Maar, nu niet dus, geen stress.

Na de Westdijk komen we in Krommeniedijk, langs een aantal heel fraaie huizen en boerderijen, sommige nog in oude staat, met zo'n erf eromheen en van die beeldjes in de tuin. Ook passeren we de oude pastorie, een snoepje voor het oog. Dan gaan we linksaf, richting Uitgeest. Bij het Fort slaan we rechtsaf; daar is het al Uitgeest, we zijn de Zaanstreek daar dus uit. Het valt ons op hoe rustig het is vandaag met fietsers, we hadden het veel drukker verwacht vanwege het mooie weer. Geen probleem hoor, we kunnen ze best wel missen, die wielrenners die zonder bellen ineens keihard van achteren passeren. Wel ontmoeten we wat andere wandelaars, goed volk ;-)

Een mooi tafereeltje speelt zich af als er een 'paard en wagen' aankomt. Twee paarden trekken een fraaie kar met daarop een ruiter, we zien 'm in de verte aankomen. Ik houd mijn phone alvast in de aanslag voor de kiekjes die ik hiervan wil gaan maken. Vlak bij ons gaan drie koeien ook klaar staan voor dit schouwspel: zo lief om te zien, ze gaan er echt voor staan, met zijn drietjes bij elkaar bij het hek; de koppen naar rechts, ze zien de kar met paarden aankomen en als die passeert draaien hun koppen mee naar links. Ooooh, wat leuk, vinden wij, ze zijn echt nieuwsgierig. Ze staan de kar zelfs na te staren! Wat zijn koeien toch schattig.

Links van ons een oneindig weiland tot aan de snelweg naar Alkmaar. Rechts van ons zoals wij dat noemen: 'oud land' met watertjes en wilgenbosjes waar reigers - ook witte - rond scharrelen en veel watervogels in het water plonzen. Ook is hier altijd wel een roofvogel te zien die boven in de lucht aan het bidden is, op zoek naar muisjes in het land.
De weilanden zijn hier trouwens helemaal leeg, geen koe of schaap te zien. Misschien heeft de boer ze al op stal gezet of misschien heeft hij ze het hele jaar op stal staan? Geen idee.

We passeren 'iets in aanbouw', we vermoeden dat hier kabels onder grond komen, bijzondere plek, zo midden in het land en daarna de camping van Uitgeest, waar nu alleen nog campers op het terrein staan, misschien mogen ze nog wel kamperen in deze tijd; het is heerlijk weer, tenslotte.
Wij slaan rechtsaf, het dijkje op naar Jachthaven Zwaansmeerpolder waar we een kop koffie willen gaan drinken bij Het Havenrijk. Een mooi restaurant met een fijn terras, midden in de Jachthaven, dus omringd door bootjes en boten en zo'n ding waar de boten uit het water getakeld kunnen worden. Goed pauzemomentje omdat ik ondanks mijn preventieve plas thuis, toch de blaas weer voel prikken.

Oeps, we blijken iets te vroeg te zijn; de boel gaat hier pas om 12 uur open. We besluiten te wachten, gewoon alvast maar lekker in het zonnetje te gaan zitten op het terras , een goed idee. Leuk om te zien hoe het personeel aankomt, de een op de fiets, de ander in de auto of op de scooter. Kwart voor 12 worden we al geholpen door een vriendelijke serveerster die op ons verzoek ook zorgt voor 2 kadetjes met kaas 'voor onderweg' (we zijn gewoonweg vergeten iets te eten mee te nemen, nee, Ruut vond het niet zo nodig, zei hij omdat het 'maar 14 kilometer is, deze tocht' .... ).

Na de koffie zonder taart dit keer (en de bevrijdende plas op een heerlijk fris toilet), maar wel met twee goed belegde kadetjes in onze jaszakken, gaan we weer op pad. Om er na een kilometer achter te komen dat ik potverdrie nog an toe, mijn powerbank op het terras heb laten liggen. Oooh, wat stom! Ik bel maar op om te zeggen dat we 'm zo komen halen; de serveerster zoekt bellenderwiijs op het terras en ja hoor, ze vindt 'm en neemt 'm voor me mee naar binnen. En daar gaan we weer terug, over die hooggelegen dijk waar het zo opvallend stil is, bijna geen fietsers, alleen een eenzame visserman die net van stek verwisselt als wij hem passeren. Nou, daar ben ik weer, zeg ik een beetje beschaamd als ik binnen kom, maar geen probleem, de power-bank ligt op me te wachten. Et voilà, daar gaan we weer, de dijk op. Met rechts van ons dat magistrale uitzicht over die immens grote Woudpolder.

Het doet ons hier denken aan De Ronde Hoep bij Ouderkerk aan de Amstel; ook zo'n enorme lap grond met een dijk eromheen waar we vorig jaar zo mooi wandelden. Alleen hier geen riviertjes en Amstel, maar wel het UItgeestermeer omringd door riet dat nu al bijna goudgeel gekleurd is en ritselt en ruist. Een fraaie zeilboot vaart in alle rust voorbij en keert weer om richting het Alkmaardermeer. Ook op het water is het opvallend rustig, wat een zaligheid. Kom daar eens om in de zomer, dan is het hier echt erg druk op het water, wat ook zo zijn charme heeft, want dan kijk je je ogen uit op al die boten en bootjes en surfplanken en sups enzo.

Als we vlakbij De Stierop zijn, gaan we even lekker uitrusten en genieten van ons belegde kadetjes: kaas, tomaatjes, sla en wat pesto. En dat met die weidse blik en die bak licht om ons heen en de zon die onze gezichten verwarmt. Maar onze achterkantjes worden toch snel koud; we blijven niet al te lang zitten. Na een klein kwartiertje lopen we weer verder, langs De Zeeverkenners, waar het nu muisstil is, geen zeeverkenner te bespeuren, alleen wat bootjes in het haventje. Wat een magistrale plek is dit toch altijd weer! Je zou er haast Zeeverkenner voor worden ;-)

Dan moeten we rechtsaf, althans, de dijk maakt hier een bocht naar rechts richting Krommenie. Links van ons de Markervaart, rechts van ons nog steeds die weidse Woudpolder, vol Rotganzen die af en toe in grote zwermen opvliegen en een hels kabaal maken, die rot ganzen. Daar zien we molen De Woudaap al opdoemen, de trots van Krommenie, de wereldberoemde in Krommenie molen ;-)

Het voormalige sluiswachtershuisje langs de dijk - de sluis is blijkbaar al heel lang geleden volgegooid en begroeid met gras - is al sinds jaar en dag bewoond en fungeert al een tijdlang als 'Rust' punt (Rust Laag Holland). Je kunt daar als wandelaar of fietser lekker even uitrusten op een hippe bank en wat drinken, koffie thee en zelfs soep staan klaar. Ooit namen Ruut en ik daar eens een glas limonade, maar dat was niet helemaal jofel; er dreven wel heel veel 'dingetjes' onderin de glazen. We spieken toch even het keukentje in en zien dat het er nu pico bello uit ziet, schoon en opgeruimd, dus veilig qua hygiene, denken wij dan maar. We hadden toen waarschijnlijk gewoon pech dat 't een beetje rommelig was. Goed voor de weerstand, zeggen we dan maar.

Met inmiddels aardig wat kilometertjes in de benen - we beginnen 't te voelen - verlaten we deze dijk en betreden het terrein op en rond molen De Woudaap. Wat is het toch een schitterend stukje hier, zo romantisch en pittoresk! Vlak voor we het ophaalbruggetje betreden, zien we ineens een fiets tegen het hek bij de kant van De Vaart staan en een hoop kleding op het vlondertje liggen: Parbleu, wat is hier gaande?! Maar dan ineens zien we het koppie van een man met baard boven het water uitkomen; hij hangt uit te rusten aan de vlonder: een zwemmer! Of dat wel te doen is, in deze tijd van het jaar, zwemmen, vraagt Ruut nieuwsgierig. Jawel hoor, maar ik kan er niet al te lang in blijven anders wordt het te koud. En ik heb ook net echt even een stukje gezwommen, maar kan niet al te ver weg, want het kan gevaarlijk zijn, zo in mijn eentje hier. Nou, petje af, vinden wij, we zeggen 'm gedag en wandelen door. Verlaten het Woudaappad en komen op de Noordervaartdijk. De Taandijk rechts van ons ingaan zou een mooi weggetje zijn, maar we besluiten om nog even de Noordervaartijk aan te houden, zodat we bij de wijk Willis uitkomen, waar we het dorp weer in kunnen lopen en zo bij Het Rosarium uit komen, waar we boodschapjes willen doen bij De Appie. Vlak voordat we de Noordervaardijk opgaan, passeert ons de noeste koudwaterzwemmer en we vangen zijn enorme prutlucht op, tjeetje, oeps, daar ga je niet lekker van ruiken, zeg, van dat zwemmen in De Vaart. Als hij 100 meter verderop is, hangt er nog steeds een odeur op de dijk. Hopelijk duikt hij zo thuis even lekker onder de douche met een litertje badschuim, haha.

Ook dit stukje over deze dijk is altijd een waar genoegen om te lopen, zo, met al die fraaie woonboten met tuintjes voor de deur. Rechts de achtertuinen van de mega grote nieuwbouw huizen van plan Willis. En daarna rechts de oude oorspronkelijke woningen die inmiddels allemaal opgeknapt zijn of worden, gelukkig, want vroeger was dit altijd een beetje een rommelige plek, maar nu is het heel fraai geworden. Bij het bruggetje naar Willis verlaten we de dijk, klimmen de voormalige vuilnisbelt - nu een prachtig hooggelegen speelveld voor de bewoners alhier - op en verlaten het weer aan de kant van de woningen om zo Willis weer uit te lopen, richting Het Rosarium waar we nog even genieten van het prachtige lichtspel door de hoge bomen in het Rosariumpark, het doet gewoon zeer aan onze ogen, zo mooi is het licht vandaag.

Thuisgekomen - het is tegen vier uur inmiddels, het zonnetje is al achter de huizen verdwenen - drinken we met rode koppen, zo rozig zijn we van de frisse buitenlucht en het zonnetje op onze wangen, een kop thee met onze jarige zoon. Haardje lekker aan, een lekker hapje koken en even goed eten, want we hebben er echt wel honger van hoor, van die 14 kilometer die overigens uiteindelijk toch weer meer bleken te zijn, namelijk 17! Komt natuurlijk doordat we even terug moesten om de power bank op te halen, maar ook omdat wij zelf ook nog een afstandje door ons dorp moesten lopen. De Zwaansmeerwandeling zelf telt echt zo rond de 14 kilometertjes.

Deze wandelroute is echt een aanrader voor als je eens geen zware tippel wil doen: niet te moeilijk want alles gaat over geasfalteerde dijkjes en weggetjes en voornamelijk in een rondje om de polder zonder kruisingen, met fijn wat horeca onderweg want Het Havenrijk
en ook in Krommenie kun je lekker even uitrusten bijvoorbeeld bij Café Atlantic of Damiano (aan de Noorderhoofd-straat).
Wij begonnen natuurlijk in onze eigen buurt, de Oberonlaan in De Zuiderham, wat voor wandelaars buiten Krommenie ook een fijn startpunt is (er is genoeg parkeerplek), je zou kunnen beginnen bij de basisschool De Komeet waarvandaan je naar de Westdijk loopt.

Als je aan het eind de Noordervaartdijk helemaal uitloopt, kun je vandaaruit - via de Kruisstraat - naar het oude centrum van Krommenie om je daar eerst te laven bij genoemde horeca gelegenheden en dan naar het startpunt; of zoals wij deden, je kunt ook via Willis naar het oude centrum, via De Vlusch, maar dus ook de andere kant op, naar Het Rosariumplein en daar je boodschapjes doen; er is daar ook een aantal eettentjes (chinees, toko maar ook een goede India-er) en dan terug naar het startpunt bij De Komeet.

Geschreven door SoulVoet