Het voordeel van alleen reizen is dat je veel sneller contact legt met andere mensen. Warhorse biedt genoeg aanknopingspunten om mij aan te spreken. Zo heb ik al heel wat lui gesproken. Niet dat ik direct voor de bbq werd uitgenodigd (als ik dat al had gewild), maar toch heel leuk.

De route van vandaag gaat vanaf Gent, via Nieuwpoort naar Ieper en staat voor mij symbool voor het vastlopen van het front. De Duitse oorlogswals die tot stilstand komt en de mislukking van het von Schlieffenplan. Ik denk dat het kleine, dappere Belgische leger daar een enorm aandeel in heeft gehad. Hadden zij zich niet zo agressief verdedigd en voor iedere meter grond de Duitsers laten bloeden, dan was het misschien gelukt om het Franse leger heen te draaien en ze in de rug aan te vallen.

Ondanks dat hadden de Duitsers uiteindelijk heel België veroverd. Heel België? Nee, in een héél klein stukje België, tussen Nieuwpoort en Ieper bleven de schamele restanten van het Belgische leger, van achter de rivier de IJzer, moedig weerstand bieden aan de overweldigers. Op bevel van Koning Leopold werden de sluizen bij Nieuwpoort opengezet en liepen hele stukken van de IJzervallei onder water. Aldus werd met de hulp van het water, de Fransen en de Britten de Duitse opmars gestuit en bleef een heel klein stukje van België tijdens de Eerste Wereldoorlog onbezet!

Op mijn tocht reed ik, niet geheel toevallig, langs het Soldatenfriedhof bij Vladslo. Het kerkhof is één van de vier grootste Duitse soldatenkerkhoven van België. Er liggen meer dan 25000 man begraven. Als je ziet hoe klein de oppervlakte van het ereveld maar is, besef je dat ze met honderden tegelijk onder de grond zijn gestopt. Het kerkhof is vooral bekend door het beeldhouwwerk ‘Het Treurende Ouderpaar', gemaakt door de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz. Haar zoon Peter is hier begraven. Hij sneuvelde in 1914, op zijn eerste dag aan het front.

In Nieuwpoort heb ik nog even de zee aanschouwd. Als je later beweert dat je het hele Westelijk front hebt langsgereisd, moet je natuurlijk aan zee beginnen.

Vanuit Nieuwpoort reed ik via allerlei kleine achterafweggetjes naar Ieper. Onder het rijden probeerde ik de beelden die ik ken van de slagvelden bij Ieper en Verdun, te plakken op de groene weides en dorpjes in het Vlaamse polderlandschap. Die eindeloze moddervlakten, waar geen boom of huis meer overeind stond. Hoeveel van die alleraardigste kerkjes en pitoreske dorpjes waar mijn route vandaag doorheen slingerde, zouden nog van vóór 1914 zijn, zoals hun voorkomen doet vermoeden? In het dorpje Lampernisse werd mij dat enigszins duidelijk.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag Lampernisse vijf kilometer achter het front. Alle burgers waren weggestuurd vanwege het gevaar van artilleriebeschietingen. Op 1 december 1914 werd de kerk door een granaat getroffen waarbij, een groot aantal Franse militairen omkwam. Op 7 november 1915 werd de klokketoren, een mogelijk oriëntatiepunt voor de Duitsers, door de Belgische genie opgeblazen. Tot 1917 was er een chirurgische voorpost in Lampernisse. Op het eind van de oorlog stond geen één steen meer op de andere. Het zal bij andere dorpjes binnen de tien kilometer van het front niet anders zijn geweest.

Dit is het gebied van de Eerste Wereldoorlog dat wij kennen van filmbeelden en foto's. Een indrukwekkende route vandaag.

Geschreven door Warhorse