We beginnen deze stralende dag met boodschappen doen in het dorp Loen. Als het eten voor vanavond is ingeslagen, we hebben geluncht met vers Noors tijgerbrood belegd met gerookte zalm, rijden we het dal in richting de gletsjer Kjenndalsbreen.
Het is een hele smalle weg en onderweg moet Jacques een paar keer achteruit rijden naar een inhammetje om de tegenligger te laten passeren. Pff ik doe het hem niet na langs die afgronden. We stoppen op enkele uitzichtpunten en maken foto’s van het gigantisch mooie uitzicht. We zijn op slag verliefd op Noorwegen; het is zo puur natuur, ruw en toch ook weer heel lieflijk. Het is heel moeilijk te omschrijven. De smalle, rustieke bergweggetjes met uitzichten die je nooit eerder gezien hebt. Besneeuwde bergtoppen, knalgroene wateren, watervallen die zich een weg naar beneden banen tussen al het groen door.. Het lijkt wel één groot schilderij waar je doorheen rijdt!
De Kjenndalsbreen is niet zichtbaar vanuit het dal; je ziet hem pas op het einde van de tolweg daar waar je met de auto een brug over de gletsjerrivier moet overrijden. Een indrukwekkend eerste zicht, met zijn drie tongen (waarvan er eentje nog vrij laag komt) en water dat overal van de berg lijkt te kletteren.
Aan het eind van de weg parkeren we de auto en van daaruit is het een kwartiertje wandelen tot het pad ophoudt. De gletsjer ligt in al zijn schoonheid vlak voor ons te schitteren in de zon. Er zijn geen woorden voor! Tussen de bomen en langs de rivierbedding loopt een klein paadje naar het begin van de gletsjer en we zien in de verte mensen op een rots net boven de eerste sneeuw staan. Dat willen we ook!! Na een half uur lopen en het laatste stuk behoorlijk klimmen en klauteren bereiken we het hoogste punt, een uitstekende rots met een prachtig zicht op de gletsjer. Indrukwekkend wonder der natuur… dat zich helaas niet laat vangen op foto’s. Toch proberen we het en we genieten van het uitzicht. Helaas moeten we weer naar beneden en Gijs helpt ons bij de steilere stukken naar beneden. Onderweg zoeken we nog een mooie ronde kei in de rivierbedding om mee naar huis te nemen als souvenir. Terwijl we aan de rand van de rivier staan, gooien we als kwajongens stenen bij elkaar in het water, zodat het water flink opspat tegen onze broeken. Haha moet ook kunnen 🙈 Jacques filmt het tafereel, terwijl hij veilig en droog aan de kant staat. Op de parkeerplaats is het 30 graden in de zon en de auto is bloedheet. Met de ramen open en genietend van de omgeving rijdt Jacques ons weer veilig naar beneden. Het was weer een dag met een gouden randje.
Wat je op het eerste gezicht niet aan het Lovatnet afziet, is de tragische geschiedenis die zich in de vallei heeft afgespeeld. Waar je nu rust en prachtige natuur vindt, vonden ooit de meest heftige landverschuivingen van de Noorse geschiedenis plaats. Door de hoge, stijle bergtoppen waren ook lawines niet vreemd in de Lodalen vallei. Rond de 14e eeuw werd de eerste boerderij (voor zover we weten) compleet verwoest.
In 1755 verwoestte een grote lawine opnieuw alle gebouwen op de Helset boerderij. Iedereen die daar in de buurt woonde, werd bedolven onder meters sneeuw. Slechts één man overleefde de ramp, omdat hij die dag uit vissen was. Hij bouwde eigenhandig de boerderij weer op. In 1855 verwoeste een landverschuiving opnieuw een boerderij, maar kwam er gelukkig niemand om het leven.
Aan het einde van het Lovatnet lagen de dorpjes Bødal en Nesdal. Deze bleven eeuwenlang vrij van lawines en landverschuivingen, omringt door een grote grasvlakte die als ‘veilig gebied’ werd beschouwd. Maar op 5 januari 1905 kwam abrupt een einde aan deze status.
Een groot stuk steen van de Ramnefjell berg (1493 meter) brak af en kletterde met bruut geweld en vergezeld door omliggende keien zo’n 500 meter naar beneden. Naar schatting kwam er 350.000m3 aan steen in het meer terecht. Door de klap werd een vloedgolf van 40 meter hoog opgewekt die zowel Bødal als Nesdal trof. De ene kant van de golf veegde Bødal van de kaart, de golf die de andere kant op ging trof Nesdal. 61 mensen kwamen op die dag om het leven, meer dan 50 huizen werden verwoest en 80 boothuizen werden nooit meer terug gezien.
Het stoombootje “Lodølen” werd 40 meter in de lucht geworpen en 300 meter verderop weer op het land gesmeten als stille getuige van de tragedie. Als je goed kijkt, kun je een roestig stukje van de boot tussen de bomen door zien spieken. Overlevenden moesten lange tijd herstellen van verwondingen, rouw en het kwijtraken van ALLES.. Maar zij waren uiteindelijk wel degene die de boerderijen weer opnieuw opbouwden. Deze keer iets verder landinwaarts.
Er lagen betere tijden in het verschiet voor de afgelegen dorpjes. Duizenden toeristen wilden de plek van het onheil aanschouwen en de littekens van de gebeurtenissen in de omgeving aanschouwen. Vooral het oude stoombootje was een populaire attractie en zo’n 31 jaar lang bleef het stil in de vallei.
Maar op 13 september 1936 barstte er opnieuw natuurgeweld los in het gebied. Er vond opnieuw een landverschuiving plaats op exact dezelfde plek, maar dan veel heftiger. Een stuk rots dat ongeveer twee keer zo groot als de Eiffeltoren was, brak af en kwam in het meer terecht.
De naar schating 1.000.000m3 aan rots die naar beneden kletterde, zorgde voor een tsunami die zo heftig was dat de maatregelen die de bewoners eerder hadden getroffen niet meer mochten baten. Alle boerderijen werden verwoest en opnieuw kwamen 74 personen om het leven. Honderden hectaren werden overstroomd door zand en stenen en onbruikbaar verklaard.
De tragedie van 1936 is tot op heden de grootste natuurramp die Noorwegen ooit getroffen heeft.
Geschreven door Broedersopreis