Omdenken en nog eens omdenken

Vanmorgen om 11.00 uur stapte ik bij het Veerhuis in Varik in mijn auto, met een kruiwagen aan boord, op weg naar de gemeente Eemsdelta. Daar vond de start plaats van de vele Krui-tochten die we door Groningen gaan lopen op initiatief van Het Onderste Boven.

Om 14.00 uur kwam ik aan bij Landgoed DeCamping van Drewes Wildeman. Daar trof ik een inspirerend gezelschap waarmee we die middag een mooi gesprek zouden voeren. En mooi werd het. Drewes had twee speciale gasten uitgenodigd: Zef Hemel, hoogleraar aan de Abe Bonnema-leerstoel, en Joop van de Leij, raadslid van de gemeente Eemsdelta. Ook aanwezig waren het team van Het Onderste Boven – Anne, Hilde en Nellian – en Hermien en Jan.

Om met het einde te beginnen: Drewes sloot de middag af met de vraag: "Wat brengt ons deze middag en wat gaan we doen?" Omdenken en nog eens omdenken. Er is een groot verlangen om het anders te doen, maar wel met respect voor de huidige systeemwereld. Aan het eind van de Krui-tocht kunnen we zeker huiswerk meegeven.

Mooie onderwerpen kwamen die middag aan bod.

We spraken over buurthuizen die geld krijgen om financiële lasten (leningen) te verlichten. Ik heb uitgelegd hoe een andere eigendomsvorm kan voorkomen dat er zomaar in de statuten gesleuteld wordt. Dit noemen we drievoudig eigenaarschap:

1. Juridische eigenaar
2. De gemeenschap
3. De beheerder

Deze drie partijen werken in dialoog samen en zorgen ervoor dat het eigendom doorgegeven wordt aan volgende generaties. De rol van de gemeenschap is daarbij cruciaal. Zij hebben immers de kennis en ervaring die dicht bij huis nodig is en kunnen met €100 dingen realiseren die eigenlijk €300 waard zijn. Maar snappen beleidsmakers dat wel? We hopen dat deze Krui-tocht dat zichtbaar maakt. Een sleutel ligt bij het schuldenvrij maken van land en vastgoed als stimulans voor creativiteit in gemeenschappen. Geen zorgen meer over het aflossen van leningen betekent meer aandacht voor de lokale samenleving.

Een ander belangrijk onderwerp was kinderarmoede. In Groningen leeft 1 op de 7 kinderen in armoede. Ik hoorde voor het eerst over het Instituut Publieke Waarden, dat met doorbraakteams aan dit probleem werkt. Zij geven het omdenken letterlijk een duw in de goede richting en werken domeinoverstijgend. Er werd voorgesteld om niet langer over generatiearmoede te spreken, maar over generatierijkdom – een nieuw woord dat aanzet tot positief denken.

Drewes en zijn Landgoed DeCamping vormen een heerlijke plek, vrij van strikte domeinen. Als hij extra land zou kunnen kopen met geld uit de ereschuld, zou hij dit tot een parel in Groningen kunnen maken, onder andere door het ontwikkelen van bezinningstoerisme. Omdat hij niet de eigenaar is en de gemeenschap betrokken wordt, is dit een ideaal voorbeeld van brede welvaart creëren.

• We sloten het gesprek af met ieders droom:
• Ik leef nu al in mijn droom.
• Een woongroep in Usquert realiseren.
• Ny Begun als startpunt voor het versterken van gemeenschappen.
• Onze oren gebruiken: luisteren.
• Een gelijkwaardige samenleving – de verbinding is er nu uit.
• Samenleven is van ons allemaal; we moeten daarvoor zorgen.
• Filosoferen als les op school, om een bredere kijk mee te geven.
• Kinderen laten leren op de boerderij.
• Alles richten op kinderen.
• Een museum oprichten voor Noord-Nederland met de titel: 'Alles is er al'.
• Leren verlicht en gelukkig te worden.
• Moeilijkheden kunnen overstijgen.
• We moeten eerst onbeschaven.
• Voor mijn zeven kleinkinderen: de Aarde als werelderfgoed.

We sloten de middag af en gingen van de warme houtkachel naar de straffe, koude wind. We begroeven een briefje van 100 euro, als symbool van wat we aan de Aarde hebben verdiend en nu teruggeven. Als we met de ereschuld de schulden op land en vastgoed vrijmaken, houden we eer over. Het geld dat we begraven, heeft het hoogste rendement: er zitten namelijk zaadjes in die ons helpen aan een bloemrijk voorjaar. Zie het filmpje: https://youtu.be/sWHUuWdj1O4

Het was een mooi begin.