We gaan met de fiets naar de ingang van Paestum waar de Nederlands sprekende gids Susanna ons opwacht. De aangegeven wandelroute door Paestum duurt 2u en loopt van zuid naar noord.
Wat is dit een geweldige ervaring, zoveel bewaard gebleven in hele goede staat, omdat het in een moeras was verdwenen, is het goed geconserveerd. Tempels van 450, 500 en 550 voor Christus. De gids kan goed vertellen, ze weet er ontzettend veel van. Én je luisterd gewoon naar haar! We mogen zelfs door een tempel lopen, hoe bijzonder is dat, langs restanten van 2500 jaar oud.
De overblijfselen van het oude Paestum maken deel uit van het Nationaal park Cilento, een UNESCO Werelderfgoed sinds 1998.
Drie goed bewaard gebleven tempels in Dorische stijl bevinden zich alle binnen de circa 5km lange stadsomwalling (15 m hoog en 5 tot 7m dik) en liggen aan de zgn.
Heilige Weg (Grieks Ἱερὰ Ὁδός, Latijn Via Sacra), de voornaamste verkeersader van de Griekse en later van de Romeinse stad.
Deze Heilige Weg bestond reeds in de Griekse periode, maar heeft inmiddels Romeins plaveisel.
Vanuit het stadscentrum liep hij circa 12km verder in noordelijke richting, tot aan het Hera-heiligdom aan de monding van de Sele.
Volgens de oude Grieken werd dit Grieks heiligdom in mythische tijden gesticht door Jason en zijn Argonauten.
Tijdens hun omzwervingen kwamen zij hier terecht.
Op deze manier wilden zij de godin Hera danken voor haar bijstand.
De funderingen van dit heiligdom werden in 1934 ontdekt, evenals veel waardevolle beeldhouwwerken die nu in het Museum van Paestum staan.
Het meest zuidelijk ligt de Basilica, de oudste van de drie tempels.
Hij werd rond 550 v.Chr. gebouwd in archaïsch Dorische stijl.
Bij de ontdekking aan het einde van de 18e eeuw werd hij per vergissing Basilica genoemd.
Het bouwwerk vertoont namelijk enkele hoogst ongewone stijlkenmerken, die de archeologen op het verkeerde been zetten, waardoor zij dachten dat het niet om een tempel ging maar om een burgerlijk gebouw van het basilica-type.
Bij de Romeinen was de basilica een openbaar gebouw zonder religieuze functie, dat werd gebruikt voor juridische, administratieve of commerciële doeleinden.
Dankzij recente vondsten van wijgeschenken (ook wel ex voto, votief- of beloftegeschenk genoemd) is nu bekend dat het een aan Hera (Juno) toegewijde tempel was, óf dat het gebouw althans deel uitmaakte van een Hera-heiligdom.
Het grondplan vertoont 9 zuilen in de breedte tegen 18 in de lengte, een zeer uitzonderlijk gegeven in de Griekse architectuur.
De naos werd door een zuilenrij in twee schepen verdeeld.
Even ten noorden daarvan staat de tempel die bij de ontdekking per abuis als Neptunus-tempel werd geïdentificeerd.
In het Grieks is dit Poseidon, hetgeen de naam van de stad (Poseidonia) zou rechtvaardigen.
De tempel werd rond het midden van de 5e eeuw v.Chr. gebouwd, net als het Parthenon van Athene.
Het is één van de best bewaarde Griekse tempels in Europa.
Het is nog steeds niet helemaal duidelijk aan welke godheid de tempel precies was gewijd.
Traditiegetrouw wordt hij nog vaak Neptunus-tempel genoemd, maar door de ontdekking van talrijke ex voto’s en andere aanwijzingen neemt men meestal aan dat hij net als de zgn.
Basilica aan Hera was opgedragen.
Toch zijn er ook onderzoekers die het bouwwerk eerder als een Zeus- of zelfs een Apollo-tempel zien.
Helemaal aan het andere eind van de Heilige Weg, op het hoogste punt van de stad, bevindt zich de tempel die eveneens per vergissing de Ceres-tempel werd genoemd.
Hij werd rond 500 v.Chr. opgetrokken.
De vondsten van verschillende Athena-beeldjes en een inscriptie met de naam Athena laten vermoeden dat de eerste onderzoekers zich opnieuw vergisten en dat de tempel aan deze godin was gewijd.
Deze veronderstelling wordt bevestigd door het feit dat hij zich op het hoogste punt van de stad bevindt en ook in andere Griekse steden vindt men aan Athene gewijde tempels op het hoogste punt (zoals Athene, Sparta, enz.).
Aan de zuidkant van de naos (het heilige der heiligen) werden christelijke graven ontdekt, een aanwijzing dat het gebouw in de eerste eeuwen van het Christendom tot kerk werd omgevormd.
In die tijd ontstond namelijk het dorp dat in de 9e eeuw ontruimd werd.
Een bezoek aan het archeologisch museum van Paestum is zeer de moeite waard, vanwege de vele vondsten uit vooral de Griekse periode van Paestum die hier zijn tentoongesteld.
Hoogtepunt daarbij is de zogenaamde 'tombe van de duiker', een aan de zes binnenzijden beschilderde graftombe voor een (jonge?) man uit circa 475 voor Christus.
Eén van de afbeeldingen toont een man die van een duiktoren duikt,op een andere afbeelding is een symposion te zien.
De kleuren van deze schilderingen zijn ongewoon goed bewaard gebleven en de tombe vormt één van de zeer zeldzame voorbeelden van Griekse schilderkunst.
Ook het museum was zeer de moeite waard, zie boven, even lezen hoor ;-).
We brengen een bezoekje aan de buffelmozzarellaboerderij, die weer een beetje in de richting van de camping ligt, in Vannulo.
Ja hoor, ik ga mijn vriendinnen weer opzoeken. "Goedemiddag dames" zeg ik, als ik binnen kom, ze kijken me aan alsof ze willen zeggen, "wie is dat nu weer", maar ik vind ze geweldig de (her)kauwende dames :-) :-). Er zijn rondleidingen op de boerderij, waar we ook de buffelkalfjes van nog maar een paar weken zien. Ze vinden het heerlijk op je hand te sabbelen, het zal het zout wel zijn van het vele zweten :-) :-). Volgens de rondleider, is "waterbuffel" maar een verzonnen naam, ze hebben daar dan ook geen water of modder om lekker in te rollen. En de buffels komen van oorsprong nog wel uit India en daar lopen ze toch echt in het water of rollen in de blubber, met eigen ogen aanschouwd. Het is gewoon een zeer commercieel bedrijf en niet echt diervriendelijk. In het winkeltje bij het bedrijf kun je de producten van het bedrijf kopen, ík ben er niet binnen geweest.
We krijgen een heerlijke lunch voorgeschoteld, ricotta, mozarella en een bruschetta als voorgerecht en lasagna met buffelgehakt als hoofdgerecht én een witte wijn. Buikje weer rond.
Ik maak nog een rondje op de fiets en haal de groep weer in. Samen met Ria naar het strand, we willen de zee nog voelen, lekker een half uurtje badderen en dan naar het zwembad, genoeg geweekt vandaag.
Het wordt weer opbreken, morgen weer een knap stuk rijden, maar gezellig bij Inge gezeten met Ria, deze keer waren de heren aan de jeu de boules.
Fijne avond.
Geschreven door Ivie74