Vandaag de wekker om 08.00 moeten zetten. Scheelde wel bij het ontbijt. Het was rustig. Om 09.30 bij het hotel vertrokken om naar de busterminal in het havengebouw te gaan. Daar zou mijn bus van vandaag komen. Aan de kade lagen alweer andere grote schepen deze morgen. Tromsø is echt een drukke levende havenstad. Ook waren de shovels alweer vrachtwagens vol aan het kiepen met sneeuw. En de top van de kabelbaan hing helemaal in de wolken. Goed dus dat ik daar gisteravond nog naartoe ben gegaan. Het smeltwater staat inmiddels op sommige plekken tot aan de stoeprand en als je niet op let zijn je schoenen tot over de neuzen nat. Gelukkig kunnen die van mij daar tegen.

Bij de busterminal zou ik op moeten letten voor gidsen met blauwe jasjes. Dat staat bij alle excursies uitdrukkelijk erbij. Het kan hier heel makkelijk voorkomen dat je zomaar bij een andere organisatie de bus in stapt. Dat wordt dan ook altijd luid omgeroepen. Vandaag moest ik met Tromsø Arctic Reindeer mee voor een dagje bij de Sami. Om 09.40 kwam de bus voorrijden. Of zeg maar meer de bussen. In totaal kwamen er vier aanrijden. Gelukkig gingen er twee iets anders doen (andere excursie met andere kleur jasjes) en bleven er dus twee bussen over. Die hadden ieder hun eigen programma. Je kon een kort programma hebben van 1 uur of een lang programma van 4 uur. Dat had ik geboekt dus de ene helft in de ene bus en de andere helft in de andere bus. Over de brug en dit keer richting noorden over de Fv864 richting Tønsvik. Daar aan het fjord aan het einde van een vallei die richting zweden loopt, ligt een winterkamp van de Sami. Daar zou ik de komende vier uur verblijven.

Door de klimaatverandering kunnen de rendieren van deze familie in de winter in de bergen niet meer genoeg voer vinden. De sneeuw verijst te veel doordat het iedere keer dooit en vriest. Bij drie meter sneeuw komen de beestjes dan niet meer door de ijslagen heen en vinden dus niets meer te eten. Daarom komen ze al enkele jaren naar het winterkamp. Dat is niet iets wat gebruikelijk is maar dit is voor deze familie de enige manier om de rendieren in leven te houden. Toen we aankwamen werden we eerst welkom geheten in een traditionele lavvu tent. Daar knetterde al een haardvuur en daaromheen stonden banken met rendiervellen. De ene bus ging naar de ene lavvu en wij naar de andere. We kregen daar eerst uitleg over de manier waarop de Sami hier de rendieren hoeden en hoe dat in zijn werk gaat. Ondertussen kregen we warme chocolademelk of keteltjeskoffie die boven de haard gekookt hadden met koekjes.

Na een eerste introductie kregen we uitleg over hoe we ons tussen de rendieren moesten gedragen. De moeders hebben de jonkies van vijf maanden oud nog bij zich en de laatsten zijn pas vorige week uit de bergen naar het kamp gekomen. Die jonkies hebben dus nog nooit mensen gezien dus die kunnen nog wat onverwacht reageren. Devies was dan ook om rustig te lopen en geen onverwachte bewegingen te maken. In principe vallen rendieren nooit mensen aan en lopen ze niet tegen je op. Je moest wel voor de geweien opletten. Zeker die van de mannetjes. De bronst zat er net op maar de mannetjes droegen nog hun volledige gewei. Sommigen hadden nog steeds zin om te vechten en daar moest je vooral tussenuit blijven. Als je foto’s wilde maken dan kon je rustig rondlopen. Als je klaar was met foto’s maken dan kon je een emmertje voer halen en mocht je met voer rondlopen en het emmertje vooral goed vasthouden en je armen gestrekt houden. Als je verder wilde lopen moest je het emmertje dan ook boven je hoofd houden want de rendieren kwamen echt als vliegen op de stroop op de emmertjes af.

Ik heb eerst wat rondgelopen en foto’s gemaakt. In principe zouden we ook nog een half uur met een slee over de heuvel langs het fjord gaan rijden maar daar had ik vorige week al een mail over gekregen dat dat niet doorging. De wei was dan ook een prut bende van modder, gesmolten sneeuw, drap en derrie. Ook hier hadden weer veel mensen geen geschikt schoeisel aan om in die wei rond te lopen. Ik baggerde gewoon overal doorheen. Ik had er al rekening mee gehouden dat mijn broek na vandaag echt niet meer aankon en vuil zou zijn. Nou dat was ook zo. Schoenen werden ook vuil maar er was ook nog schone sneeuw en daar werden ze weer mooi schoon. Dus geen enkel probleem en hup de wei in. Voordeel was dat er dan ook amper of geen mensen op de foto’s stonden. Die bleven namelijk allemaal op twee vierkante meter bij het voer staan omdat ze daar wat grind en zand gegooid hadden en het nog enigszins droog was. Ik liep ondertussen gewoon tussen de beestjes door in de wei. Zag moeders met jonkies. Mannetjes van verschillende leeftijden en de beestjes keken niet op of om. Af en toe kwam er eens eentje aan je jas snuffelen en kijken of je een emmertje vast had. Als dat niet het geval was, was je niet interessant en liepen ze ook gewoon weer door. Als je stil bleef staan, kwamen ze soms wel iets dichterbij maar de beestjes deden waar ze zin in hadden. Als ze niet wilden komen, kwamen ze niet. Totdat je een emmertje in je hand had.

Nadat ik een paar mooie foto’s gemaakt had, ben ik eerst in een houten hutje wat gaan opwarmen en vooral opdrogen. Het regende nu echt flink en gestaag door. Binnen kreeg je koffie, thee of warme chocolademelk met een koekje. Dat smaakte prima. Bij het haardvuur droogde de jas weer snel op zodat ik buiten ook een emmertje voer kon gaan halen. Ik had het nog geen twee tellen vast of ik had al vier beestjes om me heen staan. Eentje begon zelfs met zijn hoef aan mijn broek te krabben omdat hij zo’n honger had. Af en toe moest je het emmertje wegtrekken om weer twee stappen te kunnen zetten omdat je zowat onder de voet gelopen werd of van achter geduwd werd door een snuit die ook wat wilde. Het was echt heel grappig om alle gesmak en geknaag te horen. Het smaakte voortreffelijk. Een van de gidsen bood aan om nog snel wat foto’s te maken dus alle geknabbel is ook op beeld vastgelegd. Mijn emmertje was dan ook binnen een mum van tijd leeg en je mocht zo vaak nieuw halen als je wilde. Na nog twee emmertjes voer heb ik mijn emmertje teruggebracht en heb ik zo nog wat rondgelopen om foto’s te maken. Daar hadden we nu een half uur langer de tijd voor omdat de sleetocht niet doorging.

Rond 12.00 werden we in een grotere lavvu verwacht. Ook hier weer een groot haardvuur met pruttelende potten en pannen erboven en houten banken met rendiervellen eromheen. We mochten een plekje uitzoeken en kregen toen een dampende kom bidos, rendierstoofpot met rendiervlees, aardappel, wortel en een lekker sausje. Het smaakte uitstekend en ik denk dat het vlees de hele ochtend boven het haardvuur heeft staan pruttelen want je kon het zonder tanden eten. Het was een stevige stoofpot en goed voedzaam want na één kom zat je ook wel vol. Na het eten volgde nog een verdere uitleg over de kleding en het leven van de Sami en hoe zij eigenlijk door landsgrenzen en regels in hun bestaan en ontwikkeling onderdrukt en tegengewerkt worden. Sami kennen geen grenzen en noemen zich ook het volk van het land. Zij leven met de jaargetijden en denken niet dat de zomerweide in Zweden ligt en de winterweide in Noorwegen. Ze volgen waar de rendieren gaan. Die trekken zich niets van landsgrenzen aan. Daarna volgde nog een rondje koffie, thee, chocola met koekjes en tot slot werd er nog een demonstratie gegeven van de traditionele zang van de Sami, de Joik. Toepasselijk werd een rendier joik ten gehore gebracht. Een bekende vertolker van de Joik is Jon Henrik Fjällgren. Hij is bekend geworden door The Reindeer Herders Joik. Te beluisteren via: https://youtu.be/Hbr6loZmAV4?si=18Qjqc96fnwqzHzS

Daarna was het inmiddels 14.00 geweest en werd het tijd om weer terug te gaan. De bus kwam weer voorrijden en bracht je in zo’n 20 minuten weer terug naar Tromsø. Daar lag buiten de stad een werkelijk gigantisch cruiseschip dat ik in het fjord had zien aan komen varen. Het was de Queen Mary 2. Inmiddels had ik ook al eens opgezocht waar de MS Kong Harald was. Die is dinsdag uit Bergen vertrokken en is op weg naar Tromsø. Morgen ga ik aan boord. In de hal van het hotel hangt een kaart op de muur waar het gebied en de route op staat die ik tot maandag ga afleggen. Met grote waarschijnlijkheid is dit dan ook voor nu even een van de laatste verhaaltjes voor de komende dagen omdat ik hoogstwaarschijnlijk of helemaal geen bereik heb, ofwel maritiem netwerk (heel duur) of hele trage wifi. Mocht er iets van verbinding mogelijk zijn dan probeer ik tussendoor nog iets te posten (al is het kort) anders volgen de verhaaltjes van donderdag tot en met zondag op maandag. Dan ben ik weer terug in Tromsø in de bewoonde wereld. Via de app Marine Traffic kun je volgen waar de MS Kong Harald vaart. Dan kun je een beetje in de gaten houden waar ik ben. Morgenavond vertrek ik uit Tromsø. Dan ben ik zaterdag in Kirkenes aan de Russische grens en dan ben ik zondag na middernacht weer terug in Tromsø.

Voor vandaag rest alleen nog wat ergens wat eten vanavond en inpakken. Morgen moet ik om 10.00 uit de kamer en dan is het tot rond 14.00 wachten tot de Kong Harald het fjord binnen komt varen en ik hopelijk de drie welkomst toeters van de scheepshoorn kan filmen. Om 18.00 vertrek ik dan uit Tromsø op naar het hoge noorden waar het inmiddels nog minder licht is en nog eerder donker. Hoop dat de wolken nog weer eens een beetje wat optrekken en er nog wat heldere hemel te zien is zodat we misschien nog wat groens in de lucht kunnen spotten. Wordt vervolgd.

Geschreven door Msmoneys.reisverhalen