'Venetië van het Noorden', dat is de bijnaam van de Noord-Poolse stad Gdansk. Wat een onzin! Venetië heeft gondels, wordt overspoeld door toeristen, is pleuresduur en is verzengend heet in de zomer. Het noordelijke 'broertje' daarentegen is nog niet ontdekt door het massatoerisme, is goedkoop, kent een aangename temperatuur in de zomer en lijkt totaal niet op Venetië. Nee, het lijkt op Amsterdam!
Waarom Amsterdam? Het antwoord op deze vraag volgt later in deze blog.

Half juli besloot ik met mijn grote vriend Atte weer eens op pad te gaan. Het werd een stedentrip van 4 nachten naar Gdansk. Gelegen aan de Oostzee, 450.000 inwoners, vroeger Danzig geheten en bekend vanwege de kleurrijke huisjes en vanwege het nabijgelegen Westerplatte. De plek waar WO2 in 1939 begon.
Op het schiereiland Westerplatte is een monument gebouwd ter herinnering hieraan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bijna alle gebouwen in het centrum verwoest. Toch denk je dat vele gebouwen zo uit de 16e eeuw komen. Eigenlijk is dat ook min of meer zo, want de meeste gebouwen zijn weer opgebouwd met gebruik van de oorspronkelijke materialen. Door deze ‘oude’ bouwstijl is er een hoop herkenning.

Wandelen in Gdansk is eigenlijk hetzelde als wandelen in Amsterdam.
In het oude centrum kun je zelfs Nederlandse pannenkoeken eten in het Holland Huis.
De Nederlandse invloed is begonnen in de tweede helft van de vijftiende eeuw toen de handel tussen Gdansk en Amsterdam ontstond.
Via deze Poolse havenstad werden vele boomstammen naar Nederland vervoerd die als fundering dienden voor de Amsterdamse grachtenpanden. Exact 13.659 Poolse houten palen zitten in de Amsterdamse grond. Dat wist je niet hè?
De Nederlanders die zich in die tijd in Gdansk vestigden beïnvloedden het gezicht van de stad. Ze bouwden er huizen, forten en stadsmuren om de stad te beschermen tegen de vele vijanden, waaronder de Zweden.

De enorme gevulde gepofte aardappelen gelden als hét traditionele gerecht en Gdansk biedt vele goede restaurants en terrassen. En cafés.
En Amsterdamse grachtenpanden, zonder grachten dan. Nou ja, 1 gracht.
Gdansk is echt een prachtige stad. We verbleven in een appartementje dichtbij het centrum, of eigenlijk op een klein kwartiertje lopen. De wandeling was de moeite waard. Langs de rivier met mooie uitzichten.

Zaspa is een bijzonder stadsdeel. Ooit een verpauperde bende, nu het streetartgebied van de stad. Met in de buurt zelfs een echte pub.

In de stad hebben we deze keer geen musea bezocht. Wel pakten we een boot naar het eerder genoemde Westerplatte.
Op 1 september 1939 vielen de Duitsers de Oostzeehaven bij Gdansk aan, gelegen op het schiereiland Westerplatte. Deze gebeurtenis geldt als het begin van de Tweede Wereldoorlog. Een kleine Poolse eenheid hield zeven dagen stand. Na de oorlog groeide Westerplatte uit tot een nationaal symbool van verzet.
Het was bijzonder om op deze historische plek te staan!

Ook bezochten we concentratiekamp Stutthof, op 35 km van Gdansk. Het kamp werd opgericht om dwarse Polen gevangen te zetten en te vermoorden. Later in de oorlog veranderde de rol van Stutthof en werd het een belangrijk onderdeel van de uitroeiing van onder meer de joden. Voordat het Sovjetleger Stutthof kon bevrijden, werden de overlevende gevangenen op gruwelijke dodenmarsen gestuurd.

Duizenden Joden (vooral vrouwen) uit Auschwitz en uit verschillende getto’s zoals Warschau werden hier ondergebracht. Ze bevolkten het ‘Joodse kamp’ waar ze keihard moesten werken en werden uitgehongerd. Later werd ook een gaskamer in gebruik genomen. Deze is nog in de oude staat te zien.
Door de oostelijke ligging kwam Stutthof al aan het begin van 1945 binnen het bereik van het Sovjetleger. Toen de nazi's dit doorkregen moesten de overlevenden uitgeput en verhongerd tijdens de ijskoude winter naar het westen marcheren. Wie niet meer in staat was te lopen zag de dood al direct tegemoet.

Daarnaast bezochten we Sopot, een bekende kustplaats dichtbij. 'Het scheve huis' is bekend en echt heel bijzonder om te zien.

Gdansk kent helaas sluitingstijden. Cafés gingen soms 'ineens' dicht. Was de zon eigenlijk al onder? Heel flexibel zijn Polen niet als het om regels gaat. Op een avond belandden we in een stripclub. Want onze handen jeukten voor een biertje.
De charmante propster op straat verzekerde ons dat 'gewoon' een biertje drinken geen probleem zou zijn. Echt niet?
Het was ook nog eens 1+1 gratis, dus we gingen op het aanbod in. De aanwezige dames waren eerst heel geïnteresseerd, maar konden onze afwijzingen niet bepaald waarderen. Ondanks onze vriendelijke pogingen een gewoon gesprek aan te knopen werd de sfeer nogal grimmig en werd het tijd om het hazenpad te kiezen. Dat gratis biertje houden we van ze tegoed dacht ik zo.

Atte vloog op dag 5 terug naar Eindhoven en ik vloog twee uur later naar Manchester, om 24 uur later door te reizen naar.... 'Auld Reekie'. Tot de volgende blog! O en ja, nog maar 1 blog te gaan en dan zijn we aanbeland bij Sofia, Thessaloniki en dan... Georgië!

Geschreven door Petersreisdagboek