Sinds mijn favoriete Cistercienzerabdij Sion gesloten is; (althans verkocht aan een de lekenbeweging https://www.nieuwsion.nl/ ) en de monniken naar https://kloosterschiermonnikoog.nl/ zijn verhuisd, ben ik niet meer enkele dagen in een klooster geweest. Ik merk nu wat ik gemist heb.

Van zondagmiddag (vespers en completen) tm donderdagochtend (matines) zijn in totaal 18 gebedsdiensten; (5 per dag; van 6:25 tot 20.30, 24/7, 365 dagen per jaar). Dat doet me goed; ik houd van de psalmen en in het Frans klinken ze extra mooi - al ken ik lang niet alle woorden. Er is hier geen orgel of zo bij; alles wordt a capella, soms meerstemmig, gewongen: er zijn 13 zusters; in de kerk vaak minder dan 10. Pere Bruno, de aalmoezenier is er ook altijd bij, en ik dus, deze regenachtige dagen. Net als in het Karmelitessenklooster van de allereerste dag heeft de kerk een grote glazen pui met uitzicht op het landschap: de bergen van het Chartreuse massief. Meestal donker bewolkt en regenachtig; maar elke opklaring voelt alsof er een gebed verhoord is.

Nog nooit heb ik in een klooster zulke gebruiksvriendelijke boekjes voor de getijden gezien, inclusief een inleiding over de betekenis van het bidden van psalmen, waaronder ook de zgn vloekpsalmen: niet het letterlijke bidden om verbrijzelen en vernederen van vijanden; maar het uiting geven aan alle menselijke emoties, van vreugde tot wanhoop en behoefte aan wraak en veiligheid, is het doel (of: middel?) en daarmee ook een uiting van verbondenheid en solidariteit met al dbeyet sen die op dit moment ergens ter wereld lijden en aan dezelfde emoties en behoeften ten prooi vallen.

Er zijn ook 4 (vier!) jonge mensen onder de 30 in het gastenverblijf. Een is er al maanden omdat hij hier beter tot werk/studie komt dan in Parijs. En hij nodig t zijn vrienden uit ook ns te proberen. De aalmoezenier, n priester vh bisdom die aan de abdij is uitgeleend voor pastoraal werk, gaat joviaal met ze om, heeft veel belangstelling voor hun leven. Leent zn auto uit voor uitstapjes. Nooit wordt verwAcht dat ze n gebedsdienst meemaken, sommigen doen dat soms vrijwillig, anderen helemaal niet. Maar over religie gaat t aan tafel soms wel: als ZIJ daar naar vragen krijgen ze zorgvuldig antwoord, wordt niets bekend verondersteld, mag alles bekritiseerd of bevraagd worden. Wat n kwaliteit in pastoraat! Er is gelukkig geen afwasmachine. Daardoor 'moet' iedereen meehelpen. T effect is eerder: daardoor kan iedereen n bijdrage leveren en voelt zich daardOOr juist meer op zn gemak. En t voelt als n familie om samen heen en weer te drentelen met servies enz. We eten lekker. Er is altijd kaas en wijn als gang voor t dessert - maar ieder neemt daar heel matig van, ik nog t meest ;-).
De 4 jongeren hebben verstand v kunst en van financiën, ze werken bij sjieke veilinghuizen of zijn diplomaat. Een potje monopoly in een klooster vind ik opmerkelijk- maar dat spel ligt gewoon in het gastenverblijf, niemand verwacht hier braafheid, de echte uiting van geloof gebeurt in de kerk. En in zorgen voor elkaar. Er zijn vele vrijwilligers. Iemand kookt en rijdt steeds voor gasten naar het station op en neer. Iemand maakt schoon. Iemand wast mijn fleecejack, dat ik met de hand niet meer schoon krijg. En al deze mensen eten mee, steeds in wisselende samenstelling. Pater Bruno zorgt dat iedereen aan zijn trekken komt en houdt de toon vd conversatie licht. Ik kan het Frans zelden volgen: een groep is iets heel anders dan al die prachtige individuele ontmoetingen die ik heb gehad. En voor grapjes is je woordenschat nooit toereikend, bijv als iemand het uiterlijk v e gerecht vergelijkt met "kattenbakgrit". Zelfs de naam vd allerberoemdste kunstveiling in Frankrijk zegt me niets. Het is eigenlijk wel goed voor me: na 2 maanden absolute vrijheid (en n enkele keer: eenzaanheid) me nu voegen in een mastschappelijk samenleven. Hier doet t er toe waar je de lepels teruglegt, anders raken ze kwijt. Hier kun je niet alle aandacht krijgen voor je verhaal, en is dat ook niet het enige bijzondere verhaal, maar is een gezamenlijke gezelligheid nodig om iedereen tot zn recht te laten komen. Ik zeg niet dat mijn persoonlijke neiging me afzijdig te houden van groepen, die ik vaak als onveilig ervaar, opeens overwonnen is. Maar als overgang naar de samenleving in Zwolle is dit gastenverblijf heilzamer dan ik had voorzien.

We maken zelfs n keer n uitstapje. Naar n kasteel waar n man zijn verzamelingen exposeert. Fietsen. Wapens. Aardewerk. Boerenwerktuigen Meubilair. Fossielen. Overal staat t tjokvol. Niets kun je echt goed bekijken. Hij heeft overal bordjes bij gezet hoe oud het is, en je zou, bijvoorbeeld, de ontwikkeling van de fiets in de eerste eeuw ervan hier helemaal kunnen volgen. Er zijn ook polemische borden over de offices de tourisme die zijn museum weigeren op te nenen in het regionale aanbod en dus incompetent zijn. Als hij met ons praat stellen de jongeren gerichte vragen over bepaalde voorwerpen, maar hij praat daar overheen. Over zichzelf vooral. En 3/4 van zijn monoloog gaat over mensen die erg lang zijn. Dat geldt namelijk voor onze priester. Zelf vind ik het karakter van deze 80jarige man het meest fascinerend van dat hele kasteel. Volgens mij een perfecte illustratie van wat hoogbegaafdheid kan bereiken en aanrichten in iemands leven. Enerzijds heel veel kennis en inzichten, supergespecialiseerd en snel kunnen schakelen tussen dwarsverbanden associaties, met een haarscherpe antenne voor kwaliteit. Anderzijds een gebrek aan inlevings- en aanpassingsvermogen, daardoor onbegrepen - misschien al op vroege leeftijd gepest - en nu de aanval als verdediging geinternaliseerd. Door steeds te testen of je met je kennis en wat je hEbt je onzekerheid over je zijn, anderszijn, moet compenseren.
Dit oordeel, dat meer zegt over mij dan iver n man die we een kwartier ontmoet hebben, deel ik aan tafel als we n rondje doen 'wat heeft t meeste indruk op je gemaakt in t kasteel'. Er wordt ademloos geluisterd en daarna wordt ik uitgenodigd om mee te monopolyen. Maar dat sla ik af. Ik geniet namelijk ook heel erg, tussen se 5 gebedstijden en 3 maaltijden door, van een kamer met bed en tafel om mn dagboek bij te werken.....

In de liturgie waren deze 3 dagen ook 'geen toeval'.
Maandag, 4 okt S.Franciscus, Evangelie vd barmhartige Samaritaan.

5 okt Evangelie van Maria en Martha. Preek over verschil tussen 'dienstbaarheid' of naar-de-mis-gaan--als-ToDo-list met echte aandacht, echt luisteren wat God van je vraagt en ruimte maken voor zijn werk in ons leven.

6 okt H.Bruno v Keulen, stichter vd Grande Chartreuse en orde vd kartuizers. Naamdag van Bruno, de aalmoezenier en Bruno, de kok/chauffeur. Evangelie over Heer, leer ons bidden en preek over het oprecht bidden vh onze vader.

En dinsdag was ook de presentatie vh rapport Sauve, zeg maar de commissie Deetman, over misbruik in de kerk. De kranten stonden er op zondag al vol mee, en in de kerk lag een brief om mee te nemen vd Franse bisschoppenconferentie. Ik was wel benieuwd wat er over gezegd zou worden in de abdij. Niets. Behalve een vraag van een van de jongeren en n goed antwoord, dat het een zwarte maar ook een goede(!) dag is voor de kerk, namelijk dat de waarheid nu eindelijk vrij spel krijgt. Geen plichtplegingen, zoals 2ekamerfracties die na n ramp allemaal (oprecht) willen meedelen dat OOk zij, voorzitter, het te afschuwelijk voor woorden vinden. Toch ben ik verbaasd dat het in de preek of voorbeden niet benoemd wordt. Trouwens, geen enkele andere "actualiteit". En dan besef ik... dat juist in de psalmen elke dAg het ten hemel schreiende onrecht van de slachtoffers, waar ook ter wereld, bekend en onbekend, centraal staat. Inclusief de wraakgevoelens (gruwelijke einde v psalm 137=138 bijv) en de vertwijfeling "waar bEnt u dan God, ziet u niet wat mij wordt aangedaan!?".
De rol van deze contemplatieve zusters hierbij is: bidden. Dat doen ze, en dat zal niet iedereen begrijpen of waarderen. Maar juist omdat ze goed weten wat wel en wat niet hun bijdrage is aan het werk van de Heer in de wereld, maken ze, wat mij betreft groot verschil.
In ieder geval ben ik blij dat ik juist ook deze 5 okt op deze plek mee heb mogen maken. En hoop, met de abdis die ik er later nog even over sprak, dat deze vreselijke crisis de kerk in ieder geval nederiger zal maken en meer open naar de samenleving. Zoals ik hier in het klein al heb mogen meemaken.

Over een bescheiden, maar oprecht Evangelische, rol vd kerk nu,:
https://www.trouw.nl/religie-filosofie/jozef-de-kesel-maakt-zich-niet-zo-druk-over-ontkerkelijking ~bab2d82a

En in de 14e eeuw bij de Moderne Devoten in de lage landen, rond diaken Geert Grote:
https://www.trouw.nl/religie-filosofie/denken-in-het-voetspoor-van-de-vrouwelijke-mystici ~b747b3f6

Geschreven door Michaelsvoettocht