Toch maar weer naar Polen, waar het nu extra spannend is, op weg naar de Suwalki-gap met als einddoel Helsinki.
Het is een eindje rijden naar Gdansk, maar het is geen straf: de snelwegen zijn uitmuntend, stukken beter dan in Duitsland of Nederland.

Gdansk, hier begon in 1939 WO2 die uiteindelijk leidde tot de Russisch communistische bezetting van Midden en Oost-Europa; en hier begon in 1980 op de Lenin werf het einde van die bezetting door de acties van vakbond Solidariteit van Lech Walesa.

Het begin: de beschietingen vroeg in de nacht van 1 september 1939 door het Duitse slagschip Schleswig Holstein van de Westerplatte, een schiereiland bij Gdansk. Culminerend in een bitter gevecht om het postkantoor van Gdansk (toen Danzig) dat pas na zes dagen door de Duitsers kon worden gewonnen. De Poolse verdedigers van het postkantoor werden niet als militairen erkend en later geëxecuteerd. Er is een bescheiden museum in het nog steeds als postkantoor fungerende gebouw over ingericht.

Het einde: de oprichting van de vrije vakbond Solidariteit op de Lenin werf in Gdansk in 1980. Het bezoek van de Poolse paus Johannes Paulus in 1979 aan Polen en de ontmoeting met Lech Walesa leidden tot die oprichting. Solidariteit werd door het regime erkend en kon semi vrije verkiezingen en andere vrijheidsrechten afdwingen waardoor uiteindelijk de communisten eerst in Polen in 1989 en kort daarna in de rest van Midden en Oost-Europa het veld moesten ruimen. Wat hielp is dat Rusland afzag van het sturen van tanks. Dat was eerder wel gebeurd in Oost-Duitsland in 1953, in Hongarije in 1956 en in Tsjechoslowakije in 1968.

Het 'Solidariteitsmuseum' op de voormalige Leninwerf is bepaald niet bescheiden. Geeft een gedetailleerd beeld van de ontwikkelingen in Polen in die tijd.

Ook niet bescheiden: het grote nieuwe museum van de Tweede Wereldoorlog: beeldend overzicht van de Tweede Wereldoorlog van 1939 (eigenlijk beginnend in 1918 met de Vrede van Versailles) tot 1945 met verwijzingen naar de aansluitende communistische bezetting van Polen.

Vòòr het museum een levensgroot standbeeld van de ritmeester Witold Pilecki die zich vrijwillig in Auschwitz heeft laten opsluiten om vandaar uit verslag te doen van de massamoord op de Joden. Zijn rapporten werden als ongeloofwaardig afgedaan door de geallieerden. Daarna actief verzet tegen de Duitsers en na de oorlog verzet tegen de communisten wat hem uiteindelijk fataal werd.

Verder is Gdansk een toeristische trekpleister mede door de fantastisch gerestaureerde oude stad. Druk als in Barcelona of Praag.

Geschreven door Cyclingcor.balticum18