Trein van Wroclaw naar Katowice. Altijd wat nerveuze spanning vooraf: komt ie op de aangegeven tijd en plaats; is er een wagon voor de fietsen; waar zit die dan; staan er andere fietsers te wachten, dwz: wordt het dringen om een plaats in het rek? Ging allemaal goed. Trein zat helemaal vol: overal mensen staand en zittend in de gangpaden en bij de fietsen en er zijn er een paar weggegaan met een afdruk van mijn derailleur op hun trui. Jongelui allemaal, nog niet te blasé voor een treinreis. Vrolijke stemming, leek soms net een rijdende jeugdherberg.
Zat naast een bijzonder verdrietig kijkende jonge vrouw; keek alsof ze ieder moment kon gaan huilen...wat ze ook deed na een moeilijk telefoongesprek. Was een Oekraïense, die wellicht slecht nieuws had vernomen. Zag haar ook swipen door portretten van gesneuvelde militairen. Was op weg naar Przemysl.

In Katowice een beetje rond gereden om te verkennen en daarna een fietsroute naar Oświęcim gekozen, door een bos; ca 30 km, zou ik max 1u45 uur over moeten doen. Werden 4 uur en ca 40 km, veel onverharde wegen met grote brokken steen, niet te doen. De doorgaande weg nr 4 is ongeschikt. Veel moeten lopen en kaartlezen. Moet morgen terug beter geregeld worden. Onderweg een paar kolenmijnen gezien, vol in bedrijf. Oświęcim is moeilijk bereikbaar voor de fietser.

Auschwitz alleen staat vzv ik weet voor ca 1.1-1.5 miljoen doden. Is als het ware pars pro toto voor de hele Sjoa geworden. Maar, Sobibor, Belzec, Treblinka waren even verschrikkelijk qua aantallen in beperkte tijd.

Nergens, maar dan ook nergens enige verwijzing naar het concentratiekamp, alsof de Polen zeggen: 'dit is niet onze geschiedenis'. De nazikampen mogen in Polen volgens de wet geen Poolse kampen worden genoemd: op overtreding van dit verbod staat een gevangenisstraf.
De vernietiging was al eerder aangevangen, maar kreeg door de Wannsee Conferentie van januari 1942 meer momentum en meer uitwisseling van toegepaste methodes. Die conferentie was dus niet, zoals wel eens wordt gesteld, 'het besluit' tot de Endlösung, maar een coördinerende vergadering van nog geen twee uur in een villa aan de Wannsee bij Berlijn, georganiseerd door Heydrich. In opdracht van Göring.

Auschwitz is een toeristische trekpleister van enorme omvang. Zomaar erheen gaan en kijken lijkt niet goed mogelijk: men moet zo te zien altijd met een rondleiding mee; alsof men alleen zo vertrouwt dat de goede informatie wordt gegeven. Een reisgids vermeldt dat bezoek zonder rondleiding alleen mogelijk is voor 10u of na 16u. De website maakt dat niet duidelijk; er moet wel een tijdstip van entree worden opgegeven. Alleen voor 9u45 is er nog één mogelijkheid...in het Engels. Maar, als je geen rondleiding wil, is taal toch niet relevant? Boeken van die mogelijkheid valt niet mee: mijn mailadres wordt als ongeldig afgewezen. Een ander mailadres, met vergelijkbare opzet wordt dan weer wel geaccepteerd. Dan moet er ook betaald worden hoewel overal staat dat dit soort kampen gratis toegankelijk is. Zou via de bank kunnen, ING bijvoorbeeld, maar dat is dan alleen mogelijk in het Pools. Uiteindelijk lukt het met een creditcard, maar een bevestiging krijg ik niet. Ben benieuwd.

Na ca 20 concentratiekampen te hebben bezocht, ben ik eigenlijk niet zozeer geïnteresseerd in de informatie, maar meer in de locatie. Vooral Sobibor, Belzec, Treblinka en Chelmno nad Nerem (Kulmhof) waren indrukwekkend qua locatie, terwijl van het kamp zelf niets meer bestaat. Als ik er niet in kom, is de trip ook al geslaagd.

Geschreven door Cyclingcor.balticum18