Na de ochtend gamedrive namen we afscheid van iedereen. Als je zo lang met elkaar in de auto zit, krijg je best een band met elkaar. Ook in de auto hadden we mooie gesprekken, met name met de twee krasse (74&76 jr.) samen reizende vriendinnen uit de States. De verkiezingen waren volop onderwerp van gesprek en naar aanleiding daarvan vreselijke wereldleiders en daaruit moeiteloos volgend de situatie in het midden oosten. We bekeken op de valreep ‘prayer of the mothers’ met elkaar, een mooi moment🙏🧕🤎🙎‍♀️🫶🏻 : https://youtu.be/YyFM-pWdqrY

Na een uitgebreide lunch en douche pakten we de tassen in en verlieten het park om 11.00 uur. Om 16.00 uur hoefden we de auto pas in te leveren. Wat we tot die tijd deden vertellen we (nog) niet.

Nu, zoals beloofd, terwijl wij terugvliegen naar huis, leesvoer voor vandaag - over onze gamedrives en de Big 5.

De term ‘Big Five’ is in de 19e eeuw ontstaan in de jachtwereld. De dieren die tot deze groep behoren stonden bekend als de meest gevaarlijke zoogdieren om op te jagen. In deze periode was het populair om op groot Afrikaans wild te schieten. Dit deed men te voet. Het jagen op Afrikaans wild bestaat nog steeds, maar vandaag de dag heerst hier een steeds groter taboe op. Inmiddels heeft de term een andere betekenis gekregen, want men ziet deze ‘Big Five’ als belangrijke dieren om te spotten tijdens een gamedrive of safari. Het zijn de heersers in het dierenrijk: de leeuw, de buffel, de olifant, de neushoorn en het luipaard- dus de gevaarlijkste en niet de grootste (vandaar dat de giraffe daar niet bij hoort. Erna mocht zelfs uitstappen om de giraffe de goede kant op te laten kijken). De beste plek op het Afrikaanse continent om de Big 5 te spotten is Zuid-Afrika. Er zijn veel gebieden waar je ze allemaal in één wildpark kunt bewonderen. Bovendien heeft Zuid-Afrika als bijzondere bijkomstigheid dat er in de meeste regio’s geen malaria heerst.

1. De Afrikaanse Leeuw
De leeuw staat bekend als koning der dieren, een reputatie die hij verkregen heeft door zijn sublieme jachtkunsten. Alleen de mens is een gevaarlijke vijand van de leeuw: nu komen ze bijna alleen nog maar voor in beschermde wildreservaten in Afrika en in een klein deel van India. De leeuw is de grootste katachtige en één van de meest geliefde dieren om te spotten. Er leven nog ongeveer 20.000 van deze formidabele jagers in Afrika. Scherpe klauwen, gigantische tanden en een machtige brul die van kilometers ver te horen is- de leeuw is de baas in Afrika. Een troep leeuwen bestaat gemiddeld uit 15 dieren, maar kan groeien tot meer dan 30 individuen. In de troep leven meestal enkele mannetjes (1 tot 4), terwijl de rest bestaat uit vrouwtjes met welpen. Vrouwelijke welpen blijven normalitair binnen de troep terwijl zij opgroeien, terwijl jonge mannetjes uiteindelijk hun eigen troep zullen beginnen. Dit doen zij door de huidige leider van een andere groep van de troon te stoten. De gemiddelde leeuw leeft zo’n 10 tot 14 jaar. De vrouwtjes zijn gemakkelijk te herkennen omdat bij hen de lange manen ontbreken die zo typerend zijn voor het mannetje. Leeuwen besteden het grootste deel van de dag liggend en zonnend, maar consumeren dagelijks wel zo’n 7 kilogram vlees! Een volwassen leeuw kan dan ook tussen de 120 en 225 kilogram wegen. Wanneer de zon onder is gegaan tot ze net op komt, worden zij het meest actief.

Ondanks dat de mannetjes het meeste territoriale gedrag vertonen, zijn de vrouwtjes de échte jagers binnen de troep. Zij werken samen om bv. impala’s, wildebeesten en zebra’s op te jagen. Omdat zij zo goed samenwerken kunnen zij ook groter wild vangen, zoals giraffen en buffels. We hebben de jacht voor onze ogen zien gebeuren door 4 leeuwen die ogenschijnlijk lagen te slapen in het gras. Ze kwamen opeens overeind en liepen rustig om de auto heen op weg naar een impala. Ze verspreidden zich heel rustig wandelend tegen de wind in. De vrouwtjes stoven er, toen ze dichtbij genoeg waren, op af terwijl het mannetje met en grote boog naar de andere kant liep om de impala in de val te laten lopen. Deze keer ontsnapte de impala aan de aanval. Heel geruststellend dat onze Gamedriver precies wist hoe hij met deze situatie om moest gaan. ‘Pannend’. Veilig vanuit de auto oog in oog staan met deze luierende leeuwen en ze over te zien gaan in de jacht, het zal ons nog lang bijblijven.

2. De Buffel
Dit is een machtig dier dat door veel reizigers wordt onderschat, met name door Jan en Carlo. Op enkele meters afstand van een kudde, had Lucky Erna voorin net verteld dat in tegenstelling tot wat velen denken, de buffel het gevaarlijkste dier van de Big 5 is. Op dat moment slaat de achterste deur open en stapt Jan doodleuk uit om Carlo te laten passeren die zo nodig piesen moest. De Gamedriver werd woest en schoot naar achter met de auto. Het is in principe een kalm beest, maar kan opeens levensgevaarlijk worden als hij zich bedreigd voelt. Het meest gevaarlijke bij buffels is dat je niet goed ziet wanneer ze boos zijn of zich bedreigd voelen. Houd dus altijd afstand! Jan en Carlo vergeten dat in ieder geval nooit meer. Buffels winnen het qua aantal van alle anderen uit deze groep, er leven nl. zo’n 400.000 buffels in Afrika. Zij verplaatsen zich normalitair in kuddes die tot de 500 individuen groot zijn. Buffels wegen tussen de 500 en 950 kilogram. De mannetjes, wiens puntige hoorns wel meer dan een meter kunnen spannen, zijn het grootst en zwaarst.
Buffels moeten dagelijks drinken, dus zijn altijd op zoek naar waterbronnen. Daarnaast eten zij de hele dag door gras. Jonge kalveren moeten zo’n anderhalf jaar bij hun moeder blijven om te overleven, voordat zij zelfstandiger worden. De gemiddelde buffel wordt tussen de 11 en 22 jaar oud.
Een interessante film over het kuddegedrag van buffels, is de YouTube-hit ‘Battle of Kruger’.

3. De Afrikaanse Olifant
De Afrikaanse olifant is de gróótste van de 5, zelfs van alle landzoogdieren ter wereld. Kuddes olifanten bestaan uit vrouwtjes en jongen, die worden geleid door één dominant vrouwtje: de ‘matriarch’. De mannelijke olifanten lopen er een beetje voor spek en bonen bij, zoals onze ranger vertelde. Net als mensen zijn olifanten erg sociaal. Zij zorgen vaak voor verwonde familieleden en lijken zelfs te rouwen om overleden soortgenoten. De gemiddelde olifant kan per dag ongeveer 140 kilogram aan eten naar binnen werken- het is geen wonder dat de dieren wel 7000 kilogram kunnen wegen. Ook drinkt een olifant dagelijks zo’n 110 tot 190 liter water. Op het menu van de dieren staan boomwortelen, struiken, grassen, fruit en boomschors. Daarnaast leven zij erg lang– in het wild gemiddeld zo’n 70 jaar. Zwangere vrouwtjes dragen hun kalfen langer dan elk andere zoogdier ter wereld- zo’n 22 maanden. Elke 2 tot 4 jaar wordt één kalf geboren per vrouwtje. Hun slagtanden zijn van ivoor en kunnen gemakkelijk 100 kilo wegen. Olifanten gebruiken deze om vijanden aan te vallen, maar ook om bomen om te duwen, boomstammen te tillen of gaten in de grond te maken. Die ivoren tanden maken olifanten helaas ook veelvuldig het slachtoffer van nietsontziende stropers. Olifanten kunnen over zeer grote afstanden communiceren met elkaar door middel van ‘infrageluid’. Dit is geluid met zo’n lage frequentie dat wij mensen het niet kunnen horen. Zo laten verschillende kuddes elkaar weten wanneer voedsel of waterbronnen gevonden zijn. De slurf is multifunctioneel: olifanten kunnen ermee ademen, water drinken, douchen, ruiken, dingen oppakken, knuffelen en worstelen. Wij hebben dit gerotzooi ook gezien. Maar of het nu knuffelen of worstelen was, werd ons niet helemaal duidelijk. We zagen de kudde van héél dichtbij, mét een kalfje van 5 maanden. Op een gegeven moment werd vaders ons echter zat en reed de ranger maar achteruit weg. Een boze olifant wil je niet meemaken. Indrukwekkend!

4. De Neushoorn
Deze dieren waren het moeilijkste om op te jagen. worden er jaarlijks ruim duizend exemplaren in Zuid-Afrika gestroopt. Hun hoorns zouden geneeskundige krachten hebben en worden voornamelijk in China en Vietnam bij kleine en grote kwalen voorgeschreven. Inmiddels is de neushoorn een bedreigde diersoort. Er zijn op dit moment nog vijf soorten over, waarvan er twee in Afrika leven; de witte en zwarte neushoorn. De ironie is dat beide soorten gewoon grijs zijn en twee hoorns hebben. De naam is ooit ontstaan toen Afrikaanse boeren de openstaande bek van de neushoorn beschreven - wijd. De Engelsen pakten dit later verkeerd op als ‘white’. Het verschil tussen wit en zwart (🤔) zit hem in het volgende:
* de zwarte is veel zeldzamer
* de lip: de zwarte neushoorn heeft een puntige bovenlip en is daarom ook bekend als puntlipneushoorn
* de zwarte is kleiner
* maar ook veel gevaarlijker. Zij zijn namelijk een stuk agressiever dan hun witte familieleden
* het hoofd van de zwarte neushoorn is ook kleiner dan zijn witte soortgenoot
* en ze grazen minder.

Wij hadden het geluk beiden te hebben gezien. Al op onze eerste drive troffen we een grote kudde witte neushoorns. Maar op de terugweg van de derde drive (ik betrapte me op de gedachte: ’oh, daar heb je alweer een neushoorn’), vloog de Ranger overeind achter zijn stuur en greep meteen zijn portofoon. “A black Rhino”). Degene die nog een beetje in de buurt waren (het park was 8000 km2), kwamen er meteen op af. Zo werkt dat dus: de Rangers staan continue met elkaar in contact, speuren in het rond en geven elkaar de locatie van de beesten door. Ook is er overleg, wie waar naar op zoek gaat, zodat de 8 auto’s zich verdelen door het park.

Met zijn bovenlip kan deze gepantserde reus gemakkelijk blaadjes en takjes plukken. Overdag liggen ze vaak te slapen in de schaduw van bomen en struikgewas. Zodra het schemerig wordt, wordt de neushoorn actief. Je ziet ze regelmatig vlakbij een waterpoel. Omdat ze geen zweetklieren hebben, rollen ze zich in de modder. De warme zon droogt daarna de modder op hun huid waardoor ze zich koel houden en beschermen tegen insecten.

5. Het Luipaard
Het luipaard -Panthera wordt als zeldzame spot beschouwd. In tegenstelling tot wat velen denken, komt de luipaard vaker voor in Afrika dan andere grote katachtigen. Echter is dit diersoort erg mensenschuw. Het is een prachtig dier dat meestal alleen leeft, behalve als het jongen heeft. Daarnaast is het een zéér succesvolle jager. Het luipaard kan goed sluipen en valt zijn prooi van vlakbij aan. Vooral antilopen staan geregeld op het menu van deze jager. Wat erg uniek is aan de katachtigen is dat zij bomen gebruiken om hun prooi in ‘op te slaan’. Met hun grote klauwen klimmen zij gemakkelijk de boom in. Veel reizigers hebben in de eerste instantie moeite met het uit elkaar houden van cheeta’s en luipaarden. Boomklimmen is echter iets wat cheeta’s niet kunnen. Daarnaast is een cheeta een stuk kleiner. Luipaarden leven gemiddeld tussen de 12 en 17 jaar en wegen tussen de 30 en 90 kilogram. Juist omdat het zo lastig is om dit mooie dier te spotten, is dit erg mooi om mee te maken.

Ps veilig geland

Geschreven door Klarenboschenco