Na het ontbijt met heerlijk Duitse broodjes ging ik Friedrichstadt in. Het heeft een aparte ontstaangeschiedenis (in het heel kort van wat ik op het www vond):

In Nederland onderdrukten de Calvinisten andere godsdiensten in/na de 80jarige oorlog. In 1612 werden in Antwerpen de Remonstranten opgericht.
Onder de remonstranten waren veel rijke kooplieden, die goede relaties met het buitenland hadden. Eén van hen ging naar Sleeswijk-Holstein, waar hij door Hertog Friedrich III van Schleswig-Holstein-Gottorf gastvrij ontvangen werd.
Deze Hertog Friedrich was niet alleen een bijzonder ruimdenkend man op godsdienstig gebied, hij was ook een ondernemend vorst. Hij nodigde de remonstranten uit in zijn land te komen wonen en bood hen daartoe een stuk land aan de Eider aan, waar zij geheel zelfstandig konden zijn en hun godsdienst vrij mochten belijden. Het was moerassig land met een aantal lage zandruggen. De Nederlanders hadden het geld en de kennis om het gebied droog te malen en Friedrich zou een (grote) handelsstad krijgen.
De voorwaarden voor een gunstige ontwikkeling van Friedrichstadt leken aanwezig: gelegen aan een oude handelsroute en aan de grote eb- en vloedrivier de Eider, zodat de stad voor de grote handelsschepen van die tijd bereikbaar was. Op oude prenten zijn deze zeeschepen ook op de rede van Friedrichstadt afgebeeld.
Op 24 september 1621 werd de eerste steen van de stad gelegd. Er werden handelsverdragen gesloten met Spanje, Portugal, de zuidelijke Spaans gebleven Nederlanden, er werd graanhandel op de Oostzeelanden bedreven, er ontstond walvisvaart op Groenland, maar Friedrichstadt bleef een klein stadje.
Hoewel Friedrichstadt door en voor de remonstranten gesticht is, is het van het allereerste begin ook een vrijstad geweest voor andere gelovigen: mennonieten, quakers, rooms-katolieken, joden en Luthersen. Zij konden er allen hun godsdienst vrij belijden.

Tot zover, ter duiding ;-)

Het is raar om door het stadje te lopen... Je ziet puur Nederlandse huizen, sommige hebben een mengeling van Deense en Nederlandse bouwstijl en andere lijken weer meer Duits. Wat overeenkomt is dat er heel veel mooie gevels zijn, met heel veel gevelstenen en nog oude kozijnen en deuren. Ik heb geprobeerd een foto-selectie voor jullie te maken, niet te doen gewoon..
Ik begon mijn wandeling om 10u, het was nog hartstikke stil in het stadje. Een uur later kwamen er busladingen mensen binnenlopen... In de zomer is het hier drukker dan in Volendam vrees ik ;-)

Rond 12u vertrok ik uit Friedrichstadt, richting de kust. Ik wilde m'n lunch nu eens wél aan de (Wadden)zee opeten.

Maar weer... kwam ik een dijk over en zag nu een soort wedlands: stukken drooggevallen en stukken onder water, vol vogels. Op de informatieborden las ik dat er hier in het verleden vaak stukken Wadden ingepolderd waren geweest geworden, maar die net zo hard weer ingenomen waren door de zee. In 1987 is na jaren van protesten van natuurliefhebbers toch weer een stuk ingepolderd, alleen is dat kleiner dan eerst bedoeld was en is er een gecontroleerde invloed van eb en vloed (en dus zout water). Er waren allemaal mensen met toeters van camera's die enthousiast dan weer links en dan weer rechts foto's maakten. Dus ik heb veel bijzonder vogels gezien :-D (mijn kennis van (zout)watervogels is zeer beperkt). Aan het eind van de weg was de inpolderingsdijk. Toen ik me daarboven op staande probeerde te houden (het woei echt echt heel hard) zag ik een treinspoortje het wad op verdwijnen en heel in de verte een stel rare bulten. Blijkt dat daar, ver in de waddenzee, mensen wonen op 4 terpen en ze dat smalspoortreintje gebruiken om spullen naar en van huis te vervoeren... Heel apart wel!

Nadat mijn camper zich tegen de wind in weer de dijk over had geworsteld, reed ik dan toch echt naar Denemarken. Vlak over de grens ligt Møgeltønder, een oud klein dorpje. Vlakbij het kasteel is een camperplaats, dus diverse mensen kunnen gerust zijn dat ik nu in gezelschap van andere campers heb overnacht ;-)
Omdat ik wist dat het kerkje bijzondere schilderingen had en het morgen zondag is (en dus diensten misschien?), ben ik daar meteen naartoe gelopen. Het kinderkopjes-straatje heeft geknotte lindes aan weerszijden met daarnaast mooie oude huisjes, Anton Pieck zou zich er zeker thuis gevoeld hebben.
Toen was daar de kerk.... van buiten gewoon wit geverfd, zonder tierelantijntjes ofzo. Het voorportaal heel basic met grijsgeverfde planken muren.
Maar dan ga je door de deur en ... woow... geen idee waar je eerst of laatst moet kijken! Alles, maar dan ook alles is beschilderd: het plafond, de banken, de preekstoelen, zelfs de orgelpijpen...
Na een tijdje ga ik terug naar de camper, mijn hoofd zit overvol van alle indrukken van vandaag.

Geschreven door Volgenjullieme-e