Nog 1 vroeg ontbijtje en dan verlaten we Warschau. We vertrekken naar de kampen Treblinka en Sobibor. Naar Treblinka is het dik 2 uur rijden, dan nog ruim anderhalf uur naar Sobibor door naar Lublin waar we 2 nachten verblijven. Treblinka bestaat officieel uit 2 kampen, een werkkamp en een vernietigingskamp. Van beide kampen is weinig meer over. van het werkkamp bestaat er alleen nog een steengroeve, en van het vernietigingskamp is nog de locatie van een massagraf aanwezig. Alles is echter opnieuw herbouwd op de plaatsen waar de de originele locaties waren. Er werden speciaal gevangenen vanuit kamp Chelmno overgebracht om Treblinka met de grond gelijk te maken, waarna deze meteen vermoord werden!!

Treblinka

In dit vernietigingskamp zijn naar schatting 900.000 mensen vermoord hoofdzakelijk Joden, exacte cijfers zijn niet bekend omdat in dit kamp geen registratie plaatsvond, de treinen kwamen aan en de mensen werden rechtstreeks naar de gaskamers gebracht. Er is niet bekend of en hoeveel Nederlanders er vermoord zijn in Treblinka. De trein arriveerde bij het platform, de mensen werden de treinen uitgeslagen en liepen rechtstreeks via een smal pad tussen 2 rijen bomen door, opgedreven door Duitsers met honden en Oekraïnsche kampbewakers met zwepen. dit pad werd door de Duitsers cynisch de Himmelfahrtstrasse genoemd (de weg naar de hemel) de mensen die de reis overleefd hadden moesten zich uitkleden en al hun bezittingen afgeven, sieraden kleding geld alle bezittingen. Voordat ze zichzelf ontkleed hadden werd al gekeken of ze gouden tanden en kiezen in hun mond hadden!! De vrouwen moesten zich uitkleden in een barak en de mannen buiten in de open lucht. Vervolgens werden ze weer opgedreven door een smalle gang naar een gebouw met een davidster boven de ingang, dat wekte tenslotte vertrouwen dachten de Nazis, vrouwen werden het eerst naar binnen gebracht, die moesten met beide handen omhoog staan zodat er meer mensen in konden, vervolgens op de zelfde manier de mannen en tenslotte werden de kinderen bovenop de massa gegooid. De rillingen lopen over je rug. Op de plek waar de gaskamer heeft gestaan staat nu een groot monument daarachter ligt een massagraf overdekt met een soort teerachtige substantie.
De ouderen, zieken, en gehandicapten werden op het treinplatform gescheiden en naar een speciale barak gebracht, het Lazaret genoemd, een soort "ziekenboeg" met zelfs een rode kruisvlag aan het gebouw. Achter het gebouw waren 2 grote kuilen, daar werden de mensen via de achterkant heengebracht en met een nekschot vermoord, daarna in de reeds brandende kuilen geduwd die al vol lagen met brandende lichamen!!
Waarom werden ze niet vergast? de Duitsers hielden van efficiency, de ouderen, invaliden, zouden simpelweg de doorstroom vertragen dus werden ze apart vermoord.

Wat opvalt als je het huidige kamp nadert dat er weinig tot geen toeristen zijn, en onze gids zegt heel droog dat niemand hier wat te zoeken heeft in dit godverlaten gebied, er is niks behalve dit kamp. Klinkt logisch!! Op de plaatsen waar de rails lagen hebben ze betonnen bielsen geplaatst, en aan 1 kant staan betonnen pilaren die de voormalige prikkeldraad hekken uitbeelden. linksaf krijgt je meteen het monument te zien waar de gaskamer heeft gestaan. De route die de mensen moesten lopen, de originele himmelfahrtstrasse, bestaat niet meer, nog een klein stukje is bewaard gebleven. achter het monument ligt een massagraf, en daarachter liggen 17.000 stenen die ieder een stad vertegenwoordigen waar de vele slachtoffers vandaan kwamen, een enorm indrukwekkend monument, waar we allemaal stil van werden. Hoe groter de steen hoe meer slachtoffers er uit die stad kwamen, onnodig te vermelden waarom Warschau de grootste steen heeft!
Moe en ieder met zijn eigen gedachten kwamen we onderweg naar de uitgang 2 ooievaars tegen, een vreemde gewaarwording, maar het bleek dat men net het gras had gemaaid en de vogels liepen daar te schooieren. de symboliek was er niet minder om, de ooievaar symbool voor nieuwe leven en vruchtbaarheid........kippenvel moment. Terug naar de bus voor een hele lange rit naar Sobibor ook dicht in de buurt van OekraÏne!

Sobibor

Van dit kamp is bij het grote publiek weinig bekend totdat 1 van de weinige overlevende, de Nederlander Jules Schelvis zich na zijn pensioen ging inzetten voor het behoud van het kamp. Er was geld nodig en hij richtte de Jules Schelvis foundation op om sponsors te werven en geld in te zamelen. Jules vrouw, Rachel is in Sobibor op 04-06-1943 vermoord. Hij heeft zich tot aan zijn dood op 03-04-2016 in Amstelveen, ingezet voor zijn foundation.

Het kamp ligt aan een grote spoorweg richting Bialystok, kortom uitermate geschikt voor de Duitse plannen, en ook hier totaal afgelegen midden in een bos verborgen voor nieuwsgierige ogen.
In het begin kwamen er enkele treinen per week, naarmate operatie Rheinhard (die endlösung) volop in werking trad werden het enkele treinen per dag, soms wel honderden mensen per trein, 20 wagons! in totaal zijn er in dit kamp 33.000 Nederlandse Joden vermoord. De ongelukkigen werden de treinen uitgedreven door SS-ers met herders en Oekraïnsche beulen met zwepen, 1 van de bekendste is John Demjanjuk 12 mei 2012 voor zijn misdaden veroordeeld overleed echter kort daarna. Ook Jules Schelvis toen 90 jaar heeft getuigd op dit proces. Ze moesten rechtdoor het terrein over waar nu een nieuw museum wordt gebouwd, ook deze route die rechtstreeks naar de gaskamer leidde werd ook hier de Himmelfahrtstrasse genoemd en van dit beruchte pad is weinig van overgebleven. Verder is er van het kamp weinig meer te zien, door recente opgravingen onder leiding van een Amerikaanse archeoloog hebben ze de funderingen gevonden van de gaskamers, ook werden in en om de buurt van de gaskamers veel persoonlijke bezittingen teruggevonden. Door een gigantisch tekort aan financiële middelen hebben ze de opgravingen helaas moeten staken, de funderingen zijn weer bedekt met met zand, wat op de foto duidelijk te zien is. Eigenlijk is het een groot gat in een bos maar de geschiedenis kun je daar niet uitwissen. We vonden het een eer om daar te mogen zijn en hebben ons respect getoond.

Nog een saillant detail, de foto van het groene huis heeft in de loop van de jaren stof doen opwaaien. Dit is namelijk het huis geweest van kampcommandant Frans Stangl, dit huis is in originele staat, echter niet te bezoeken omdat het huis nog steeds bewoond wordt door 2 Poolse gezinnen die de publiciteit mijden omdat iedereen ze aanvalt waarom ze in godsnaam in een huis van een Nazi gingen wonen! De 2 huizen ernaast stammen uit dezelfde periode, en waarschijnlijk de bewoners ook nog want als we voorbij slenteren komt er een oud manneke naar buiten bestudeert ons en gaat weer naar binnen. Toen er een museum letterlijk 20 meter voor hun deur werd gebouwd, waren ze stomverbaasd te horen dat daar ooit een nazi vernietigingskamp had gestaan!! Neee hadden ze nooit geweten!!

Bij het grote publiek is Sobibor bekend geworden door de opstand in oktober 1943, er zijn zelfs 2 speelfilms over gemaakt met Rutger Hauer in 1 van de hoofdrollen.
In het najaar van 1943 stagneerde de transporten naar het kamp, de gevangenen vreesden dat het kamp opgeheven zou worden, en besloten onder leiding van enkele Russische gevangenen tot een opstand. Nadat er 12 SS èrs en enkele kampbewakers werden gedood konden 365 joden ontsnappen waarvan er 46 de oorlog overleefden! Na de opstand werd het kamp met de grond gelijk gemaakt door bovengenoemde Joden uit het Treblinka kamp!

Moe van alle indrukken springen we in de bus voor een lange rit naar Lublin waar we morgen Majdanek gaan bezoeken en waar alles nog goed bewaart is gebleven!!

Ga nu slapen...ohh ja voor de die hard fans, het verhaal van Chelmno ga ik erop zetten, moet alleen kijken wanneer, aangezien we een druk schema hebben.

laterzzz Harold

Geschreven door HaroldvBerkom